Last Update :
14 Jul 2025
ભગવાન શિવના બાર પવિત્ર જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક, ઘૃષ્ણેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ, ભક્તોમાં વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. આ શિવધામ એવા યુગલો માટે શ્રદ્ધાનું કેન્દ્ર રહે છે જેઓ સંતાન પ્રાપ્તિની ઇચ્છા રાખે છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં ભોલેનાથ પોતાના ભક્તોનો ખોળો ભરે છે અને નિઃસંતાન યુગલોને સંતાન સુખનું વરદાન આપે છે. તેથી જ દેશભરમાંથી ભક્તો તેમની ઇચ્છાઓ સાથે અહીં પહોંચે છે.
ક્યાં આવેલું છે આ શિવલિંગ?
આ પવિત્ર જ્યોતિર્લિંગ મહારાષ્ટ્રના ઔરંગાબાદ જિલ્લામાં સ્થિત છે, જે ઐતિહાસિક દૌલતાબાદ નજીક બરૈલ ગામમાં સ્થિત છે. આ મંદિર પ્રખ્યાત અજંતા અને એલોરા ગુફાઓથી થોડા અંતરે છે. આ મંદિરને ઘુષ્મેશ્વર મહાદેવ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, જેનું નામ એક પ્રખર ભક્ત "ઘુષ્મા" ના નામ પરથી રાખવામાં આવ્યું છે. અહીં શિવભક્તો અદ્ભુત શાંતિ અને ઉર્જાનો અનુભવ કરે છે.
ઘુષ્ણેશ્વર મંદિરની પૌરાણિક કથા
ઘુષ્ણેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ સાથે જોડાયેલી વાર્તા ખૂબ જ પ્રેરણાદાયક અને ભક્તિમય છે. એવું કહેવાય છે કે સુધર્મા નામનો બ્રાહ્મણ તેની પત્ની સુદેહા સાથે દેવગિરી પર્વત પર રહેતો હતો. સુદેહાને સંતાન ન હતું. આ કારણે તેણે તેના પતિના લગ્ન તેની નાની બહેન ઘુશ્મા સાથે કરાવ્યા.
ઘુશ્મા ભગવાન શિવની નિત્ય પૂજા કરતી હતી. તે દરરોજ ૧૦૧ માટીના શિવલિંગ બનાવતી અને તેમની પૂજા કરતી અને નજીકના તળાવમાં વિસર્જન કરતી. સમય જતાં, ઘુશ્માને એક સુંદર પુત્ર થયો, પરંતુ સુદેહાને તેની બહેનની ઈર્ષ્યા થવા લાગી. એક દિવસ, ગુસ્સામાં તેણે ઘુશ્માના પુત્રની હત્યા કરી અને તેના મૃતદેહને તે જ તળાવમાં ફેંકી દીધો.
સવારે જ્યારે બધાને આ ઘટનાની જાણ થઈ, ત્યારે ઘરમાં શોક છવાઈ ગયો, પરંતુ ઘુશ્મા શાંત રહી. તેણીએ તેની નિયમિત પૂજામાં કોઈ ખલેલ ન પડવા દીધી અને રાબેતા મુજબ શિવલિંગનું વિસર્જન કરવા તળાવ પર પહોંચી.
ઘુશ્માએ શિવલિંગનું વિસર્જન કરતાની સાથે જ ભગવાન શિવ પોતે પ્રગટ થયા અને બાળકને જીવન આપ્યું. ભોલેનાથ સુદેહા પર ગુસ્સે થયા અને તેને સજા આપવા તૈયાર થયા, પરંતુ ઘુશ્માએ તેની બહેનને માફ કરવા વિનંતી કરી. તેની કરુણા અને ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈને, ભગવાન શિવે તેને ત્યાં રહેવાનું વરદાન આપ્યું. ત્યારથી, આ સ્થળ ઘુશ્મેશ્વર મહાદેવ તરીકે પ્રખ્યાત થયું.
સંતાન ઈચ્છાનું અદ્ભુત સ્થળ
ઘુશ્નેશ્વર મંદિર વિશે એવી દૃઢ માન્યતા છે કે જે કોઈ દંપતિ અહીં ભગવાન શિવની સાચા હૃદયથી પૂજા કરે છે, તેને જલ્દી સંતાનનું સુખ મળે છે. આ જ કારણ છે કે આ મંદિર સંતાન પ્રાપ્તિની ઇચ્છા રાખનારા ભક્તો માટે ખાસ મહત્વનું છે.
તે પવિત્ર તળાવ આજે પણ હાજર છે
આજે પણ, મંદિર પરિસરમાં એ જ પવિત્ર તળાવ આવેલું છે, જેમાં ઘુશ્મા શિવલિંગનું વિસર્જન કરતા હતા. આ તળાવનું પાણી ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે અને એવું કહેવાય છે કે તેને જોવાથી કે સ્પર્શ કરવાથી પણ બાળકો સંબંધિત ભક્તોની ઇચ્છાઓ પૂર્ણ થઈ શકે છે. આ તળાવ આજે પણ ભક્તોની શ્રદ્ધાનું જીવંત પ્રતીક છે.
ઘૃષ્ણેશ્વર મહાદેવનું મંદિર
ઘૃષ્ણેશ્વર મહાદેવનું આ મંદિર માત્ર ભગવાન શિવના ચમત્કારોનું સાક્ષી નથી, પરંતુ તે ભક્ત ઘુશ્માની અપાર શ્રદ્ધા અને ક્ષમાની પ્રતિક પણ છે. અહીં આવતા ભક્તોને ફક્ત તેમના જીવનની સમસ્યાઓનો ઉકેલ જ નથી મળતો, પરંતુ તેમને આધ્યાત્મિક શાંતિ અને ભગવાન શિવનું વિશેષ સાનિધ્ય પણ મળે છે.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.
