Last Update :
02 May 2025
આઝાદી પછી પ્રાચીન સોમનાથ મંદિરનું પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. ભારતના પ્રથમ રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદે પણ 11 મે, 1951ના રોજ મંદિરના પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કાર્યક્રમમાં હાજરી આપી હતી. જ્યારે આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું ત્યારે મંદિરનું બાંધકામ પૂર્ણ થયું ન હતું.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
જેડી પરમાર દ્વારા લખાયેલ પુસ્તક 'પ્રભાસ તીર્થ દર્શન: સોમનાથ' માં ઉલ્લેખ છે કે મે 1951માં યોજાયેલા પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કાર્યક્રમ પછી પણ સોમનાથ મંદિરનું નિર્માણ કાર્ય ઘણા વર્ષો સુધી ચાલુ રહ્યું.
આ પુસ્તકના 18મા પાના પર એવું જાણવા મળે છે કે ભગવાન સોમનાથના શિવલિંગની સ્થાપના 11 મે 1951ના રોજ તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ રાજેન્દ્ર પ્રસાદના હાથે કરવામાં આવી હતી.
પુસ્તકના 18મા પાના પર ઉલ્લેખ છે કે પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા પછી શ્રી સોમનાથ ટ્રસ્ટના પ્રમુખ મહારાજા જામસાહેબ દિગ્વિજય સિંહ મંદિરના નિર્માણમાં માર્ગદર્શન આપતા રહ્યા.
મંદિરના સભા ખંડ અને શિખરનું બાંધકામ પૂર્ણ થયા પછી, તેમણે મહારુદ્ર યજ્ઞ કર્યો અને 13 મે, 1965ના રોજ બપોરે 12.30 વાગ્યે, તેમણે કળશ સ્થાપિત કર્યો અને મૂલ્યવાન કૌશેય ધ્વજ ફરકાવ્યો.
સોમનાથ મંદિર અનેક તબક્કામાં બનાવવામાં આવ્યું હતું
આ સંદર્ભમાં મહત્વપૂર્ણ માહિતી સોમનાથની સત્તાવાર વેબસાઇટ પરથી પણ ઉપલબ્ધ છે. વેબસાઇટ અનુસાર, નવું સોમનાથ મંદિર અનેક તબક્કામાં બનાવવામાં આવ્યું હતું. નવા મંદિરના ત્રણ મુખ્ય ભાગો હતા - 1-શિખરા, 2-સભામંડપ અને 3-નૃત્યમંડપ. પહેલા બે ભાગોનું બાંધકામ 7 મે 1965ના રોજ પૂર્ણ થયું હતું. સંપૂર્ણ રીતે નવીનીકરણ કરાયેલ મંદિર 1 ડિસેમ્બર 1995ના રોજ તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. શંકર દયાળ શર્મા દ્વારા રાષ્ટ્રને સમર્પિત કરવામાં આવ્યું હતું.
https://twitter.com/nirnaykapoor/status/1746484895181082875
સરદાર પટેલની પ્રેરણાથી પુનર્નિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું
તમને જણાવી દઈએ કે પ્રાચીન સોમનાથ મંદિરનું હિન્દુ ધર્મ અને સંસ્કૃતિમાં વિશેષ મહત્ત્વ છે. તેમને 12 જ્યોતિર્લિંગોમાં પ્રથમ જ્યોતિર્લિંગ માનવામાં આવે છે અને ઓળખવામાં આવે છે. આ મંદિર ઇતિહાસમાં ઘણી વખત આક્રમણકારોનું નિશાન રહ્યું છે. પરંતુ દર વખતે તે ફરીથી બનાવવામાં આવ્યું. આઝાદી પછી ભારતના પ્રથમ ગૃહમંત્રી સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલની પ્રેરણાથી આ મંદિરનું પુનર્નિર્માણ શક્ય બન્યું.
