
અગ્નિ-Vના મૂળ વર્જનની તુલનામાં બંને નવા વર્જનની રેન્જ 2500 કિલોમીટર હશે, પરંતુ તેમની વિનાશક ક્ષમતા અને ચોકસાઈ તેમને ભારતના વ્યૂહાત્મક શસ્ત્રાગારમાં ઉપલબ્ધ એક પ્રચંડ શસ્ત્ર બનાવશે.
22 જૂનના રોજ, અમેરિકાએ ઈરાનના ફોર્ડો પરમાણુ પ્લાન્ટ પર તેના B-2 બોમ્બર વિમાનમાંથી બંકર-બસ્ટર (GBU-57/A મેસિવ ઓર્ડનન્સ પેનિટ્રેટર્સ) બોમ્બ ફેંક્યા. આ હવાઈ હુમલામાં ઈરાનના આ મુખ્ય પરમાણુ પ્લાન્ટને ઘણું નુકસાન થયું. વાસ્તવમાં, ઈરાને પર્વતો વચ્ચે જમીનથી 100 મીટર નીચે ફોર્ડો પરમાણુ પ્લાન્ટ બનાવ્યો હતો, જેને સામાન્ય વિસ્ફોટથી નુકસાન થઈ શકતું નથી. તેથી જ અમેરિકાએ આ પરમાણુ પ્લાન્ટ પર બંકર-બસ્ટર બોમ્બ ફેંકવાનું નક્કી કર્યું. આ બોમ્બ પહેલા 60 થી 70 મીટરનું છિદ્ર બનાવીને જમીનમાં ઘૂસી જાય છે અને પછી વિસ્ફોટ થાય છે. એટલે કે આ બોમ્બનો ઉપયોગ દુશ્મનની ભૂગર્ભ સુવિધાને નિશાન બનાવવા માટે થાય છે.
ભારતે પણ અદ્યતન બંકર-બસ્ટર બોમ્બ વિકસાવવાના પ્રયાસો ઝડપી બનાવ્યા છે. તાજેતરના વૈશ્વિક સંઘર્ષોમાંથી શીખીને, દેશ ભવિષ્યના યુદ્ધો માટે તૈયારી કરી રહ્યો છે, આ માટે તે એક નવી અને શક્તિશાળી મિસાઇલ સિસ્ટમ વિકસાવી રહ્યું છે, જે દુશ્મનના પરમાણુ ઠેકાણાઓ અને જમીન નીચે બાંધવામાં આવેલા અન્ય વ્યૂહાત્મક માળખાને ભેદવામાં સક્ષમ હશે. સંરક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંગઠન (DRDO) અગ્નિ-V ઇન્ટરકોન્ટિનેન્ટલ બેલિસ્ટિક મિસાઇલનું સંશોધિત વર્જન વિકસાવી રહ્યું છે. અગ્નિ-V નું મૂળ વર્જન 5000 કિલોમીટરથી વધુની રેન્જ ધરાવે છે અને આ મિસાઇલ સામાન્ય રીતે પરમાણુ હથિયાર વહન કરે છે. તેનું સંશોધિત વર્જન એક પરંપરાગત શસ્ત્ર હશે જે 7500 કિલોગ્રામના વિશાળ બંકર-બસ્ટર વોરહેડ વહન કરવામાં સક્ષમ હશે.
જમીનથી 100 મીટર નીચે બનેલા દુશ્મનના ઠેકાણાઓનો પણ નાશ કરવામાં આવશે
કોંક્રિટના મજબૂત સ્તરો હેઠળ બનેલા દુશ્મન લશ્કરી અને વ્યૂહાત્મક ઠેકાણાઓ પર હુમલો કરવા માટે રચાયેલ, મિસાઇલ વિસ્ફોટ થાય તે પહેલાં જમીનમાં 80 થી 100 મીટર સુધી ડ્રિલ કરશે. ભારત દ્વારા મિસાઇલનો વિકાસ અમેરિકાની ક્ષમતાઓ સાથે મેળ ખાવાના તેના ઇરાદાને પ્રતિબિંબિત કરે છે, જેણે તાજેતરમાં ઈરાનના ફોર્ડો પરમાણુ પ્લાન્ટ પર હુમલો કરવા માટે વિશ્વના સૌથી મોટા પરંપરાગત બંકર-બસ્ટર બોમ્બ GBU-57/A નો ઉપયોગ કર્યો હતો. અમેરિકાએ ઈરાની પરમાણુ પ્લાન્ટ પર કુલ 14 GBU-57/A બોમ્બ ફેંક્યા હતા. GBU-57 અને તેના પુરોગામી GBU-43 એ ઊંડા-પ્રવેશ શસ્ત્રોના ક્ષેત્રમાં ધોરણો સ્થાપિત કર્યા છે.
ભારતીય બંકર-બસ્ટર બોમ્બ લોન્ચ કરવા માટે ઓછો ખર્ચ થશે
ભારત દ્વારા વિકસાવવામાં આવી રહેલા GBU-57/A ના સ્વદેશી વર્જનનો હેતુ વધુ પેનિટ્રેટ કરવાનો છે. યુએસ GBU-57/A બોમ્બને ફેંકવા માટે મોંઘા બોમ્બરની જરૂર પડે છે. તેનાથી વિપરીત ભારત મિસાઇલો દ્વારા લક્ષ્ય સુધી પહોંચાડવા માટે તેના બંકર-બસ્ટર બોમ્બ ડિઝાઇન કરી રહ્યું છે. આનો અર્થ એ છે કે ભારતીય બંકર-બસ્ટર બોમ્બ લોન્ચ કરવાનો ખર્ચ ઓછો હશે અને મોંઘા બોમ્બરની જરૂર રહેશે નહીં. આનાથી ભારતને વૈશ્વિક શસ્ત્ર બજારમાં મોટો વેગ મળશે. અગ્નિ-V ના બે નવા વર્જન વિકસાવવામાં આવી રહ્યા છે. એકમાં જમીન ઉપરના લક્ષ્યો માટે એરબર્સ્ટ વોરહેડ હશે, જ્યારે બીજું ઊંડાણમાં પ્રવેશતું મિસાઇલ હશે જે કઠણ ભૂગર્ભ માળખાંને ભેદવા માટે રચાયેલ છે. તે GBU-57 જેવું જ બોમ્બ હશે, પરંતુ સંભવિત રીતે ઘણા મોટા પેલોડ સાથે.
ભારતીય બંકર-બસ્ટર 8 ટન વોરહેડ વહન કરી શકશે
વિકસિત અગ્નિ-V ના બંને સંસ્કરણોમાં લગભગ 8 ટન વજનના વોરહેડ વહન કરવાની ક્ષમતા હોઈ શકે છે, જે તેમને વૈશ્વિક સ્તરે સૌથી શક્તિશાળી પરંપરાગત શસ્ત્રોમાંનું એક બનાવે છે. બંને નવા વર્જનમાં અગ્નિ-V ના મૂળ વર્જનની તુલનામાં 2500 કિમીની રેન્જ હશે, પરંતુ તેમની વિનાશક શક્તિ અને ચોકસાઈ તેમને ભારતના વ્યૂહાત્મક શસ્ત્રાગારમાં ઉપલબ્ધ એક પ્રચંડ શસ્ત્ર બનાવશે. આ બંને શસ્ત્રો પાકિસ્તાન અને ચીન જેવા વિરોધીઓના કમાન્ડ અને નિયંત્રણ કેન્દ્રો, મિસાઇલ સ્થળો અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ લશ્કરી માળખાને નિશાન બનાવવા માટે ખાસ મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
આ મિસાઇલોની ગતિ મેક 8 થી મેક 20ની વચ્ચે હોવાની અપેક્ષા છે, જે તેમને હાઇપરસોનિક શસ્ત્રોની કેટેગરીમાં મૂકે છે. તેમની ગતિ યુએસ બંકર-બસ્ટર શસ્ત્ર પ્રણાલીઓની સમાન હશે, પરંતુ તેમની પેલોડ વહન ક્ષમતા ઘણી વધારે હશે. આવી શસ્ત્ર પ્રણાલીઓને સ્વદેશી રીતે વિકસાવવા અને તૈનાત કરવાનો ભારતનો પ્રયાસ તેની વધતી જતી લશ્કરી ક્ષમતાઓ અને સંરક્ષણ તકનીકમાં આત્મનિર્ભર બનવાની તેની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.