Last Update :
19 May 2025
આજકાલ લોકો ઘણા પ્રકારના ક્રેડિટ કાર્ડ રાખે છે જેથી તેઓ દરેક જગ્યાએ એક અથવા બીજા ક્રેડિટ કાર્ડથી ડિસ્કાઉન્ટ અથવા અન્ય કોઈ લાભ મેળવી શકે. પણ જો તમને QR કોડ સ્કેન કરીને UPI દ્વારા આ બધા ફાયદા મળે તો... જઈ હા.. હકીકતમાં, સરકાર એક એવી યોજના પર કામ કરી રહી છે જેના દ્વારા UPI દ્વારા ચુકવણી કરવી ક્રેડિટ કાર્ડ સ્વાઇપ કરવા કરતાં સસ્તી થઈ શકે છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
સરકારની યોજના શું છે?
અહેવાલ મુજબ, સરકાર ઇચ્છે છે કે UPI દ્વારા ચુકવણી કરવાના ફાયદા, જેમ કે કોઈ ટ્રાન્ઝેક્શન ફી નહીં, સીધા ગ્રાહકો સુધી પહોંચાડવામાં આવે. આ માટે ગ્રાહક મંત્રાલય એક યોજના બનાવી રહ્યું છે જેમાં UPIનો ઉપયોગ કરનારાઓને ડિસ્કાઉન્ટ મળી શકે.
જ્યારે તમે તમારું ક્રેડિટ કાર્ડ સ્વાઇપ કરો છો, ત્યારે દુકાનદારે બેંક અને પેમેન્ટ ગેટવે (જેમ કે વિઝા, માસ્ટરકાર્ડ) ને 2-3 ટકા ફી (MDR) ચૂકવવી પડે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને 100 રૂપિયાનો સામાન ખરીદો છો, તો દુકાનદારને ફક્ત 98 રૂપિયા મળે છે અને 2 રૂપિયા ફી તરીકે કાપવામાં આવે છે.
પરંતુ UPI માં આવું કંઈ નથી, દુકાનદાર આખા 100 રૂપિયા પોતાની પાસે રાખે છે કારણ કે UPI માં કોઈ MDR નથી.
તો શું બદલાશે?
જો આ યોજના લાગુ કરવામાં આવે છે, તો UPI વપરાશકર્તાઓને 2 રૂપિયાનું સીધું ડિસ્કાઉન્ટ મળી શકે છે. એટલે કે જો કોઈ UPI દ્વારા સમાન વસ્તુ ખરીદે છે તો તેણે 98 રૂપિયા ચૂકવવા પડશે, પરંતુ જો કોઈ ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા ખરીદે છે તો તેણે 100 રૂપિયા ચૂકવવા પડશે. તેનો ફાયદો સ્પષ્ટ છે. લોકો UPI નો વધુ ઉપયોગ કરશે.
આ માટે, સરકાર, બેંકિંગ ક્ષેત્ર, ઈ-કોમર્સ કંપનીઓ, ગ્રાહક જૂથો, NPCI અને DFS આ યોજનાને આગળ વધારવા માટે સાથે મળીને ચર્ચા કરી રહ્યા છે. જૂન મહિનામાં આ અંગે એક મોટી બેઠક પણ યોજાશે. જો આ યોજના લાગુ કરવામાં આવે તો ગ્રાહકોને સીધા UPIનો ઉપયોગ કરવાનો લાભ મળશે, UPI ને પણ વધુ પ્રોત્સાહન મળશે અને ભારતની ડિજિટલ ચુકવણી પ્રણાલી વૈશ્વિક સ્તરે વધુ મજબૂત બનશે.
પણ એમાં એક યુક્તિ છે.
હા, વાસ્તવમાં પેમેન્ટ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા ઇચ્છે છે કે UPI અને RuPay પર અમુક હદ સુધી MDR વસૂલવામાં આવે. તેમનું કહેવું છે કે શૂન્ય ફીને કારણે, કંપનીઓ તેમની સિસ્ટમમાં સુધારો કરી શકતી નથી, સાયબર સુરક્ષા અને નવી ટેકનોલોજીમાં રોકાણ કરી શકતી નથી. તેમણે સૂચન કર્યું છે કે મોટા વેપારીઓ પર 0.3% નો MDR લાદવો જોઈએ.
