Last Update :
04 Jun 2025
ભારત સાથેના તાજેતરના ઘર્ષણ પછી પાકિસ્તાનની સ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ ગઈ છે. તેની આર્થિક સ્થિતિ પહેલાથી જ ખૂબ જ ખરાબ હતી, પરંતુ જ્યારે તેણે "ઓપરેશન સિંદૂર" દરમિયાન ડ્રોન અને મિસાઇલોથી ભારત પર હુમલો કરવાનો પ્રયાસ કર્યો ત્યારે તેની મુશ્કેલીઓ વધુ વધી ગઈ.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
આઇએમએફ પછી એડીબી પાસે ભીખ માંગી રહ્યું છે પાકિસ્તાન
પહેલા, પાકિસ્તાનને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ (આઇએમએફ) તરફથી લગભગ 8,500 કરોડ રૂપિયાનું બેલઆઉટ પેકેજ મળ્યું હતું, એટલે કે લોન આપવામાં આવી હતી જેથી તે પોતાનું સંચાલન કરી શકે. પરંતુ હજુ પણ તેની જરૂરિયાતો પૂરી થઈ ન હતી, તેથી તેણે એશિયન વિકાસ બેંક (એડીબી) ના દરવાજા ખટખટાવ્યા.
એડીબી એ પાકિસ્તાનને $800 મિલિયન (લગભગ રૂ. 6,650 કરોડ) ની નવી લોન આપી છે. જોકે, ભારતે આ લોનનો વિરોધ કર્યો કારણ કે તેને ડર છે કે પાકિસ્તાન આ પૈસાનો ઉપયોગ ખોટા હેતુઓ માટે કરી શકે છે, ખાસ કરીને આતંકવાદ ફેલાવવા અથવા લશ્કરી ખર્ચ માટે આ નાણાનો દુરુપયોગ કરી શકે છે.
ભારત સરકારે એડીબીને સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે આ સમયે પાકિસ્તાનને લોન આપવી યોગ્ય નથી કારણ કે તે પહેલેથી જ મોટા દેવામાં ડૂબી ગયું છે. તેનો લશ્કરી ખર્ચ વધી રહ્યો છે. તે કર વસૂલવામાં સક્ષમ નથી. આર્થિક સુધારાઓમાં કોઈ નક્કર કાર્ય દેખાતું નથી.
એડીબીનો જવાબ
એશિયન ડેવલપમેન્ટ બેંક (એડીબી) કહે છે કે પાકિસ્તાને તાજેતરના મહિનાઓમાં તેની અર્થવ્યવસ્થાને સુધારવા માટે ઘણા જરૂરી પગલાં લીધાં છે. બેંકના પ્રાદેશિક નિર્દેશક એમ્મા ફેને જણાવ્યું હતું કે, આ લોન પાકિસ્તાનની આર્થિક નીતિ અને સુધારાઓને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરશે.
લોન કેવી રીતે વહેંચવામાં આવશે?
$300 મિલિયન સીધી નીતિ-આધારિત લોન હશે, એટલે કે ચોક્કસ નિયમો અને શરતો પર આધારિત. $500 મિલિયન ગેરંટી યોજના હેઠળ હશે, એટલે કે ચોક્કસ પ્રોજેક્ટ્સમાં રોકાણ અને સુધારણા માટે.
પાકિસ્તાનની આંતરિક સ્થિતિ
પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થા હાલમાં ગંભીર કટોકટીમાં છે. વિદેશી દેવું સતત વધી રહ્યું છે. વિદેશી ભંડોળ ખૂબ ઓછું છે. ફુગાવો ખૂબ ઊંચો છે અને બેરોજગારી પણ વધી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, આ લોન ચોક્કસપણે તેમને થોડા સમય માટે રાહત આપશે, પરંતુ જ્યાં સુધી તેઓ તેમની સિસ્ટમમાં મોટા સુધારા નહીં કરે, ત્યાં સુધી આ લોન તેમનો કાયમી ઉકેલ ન બની શકે.
પાકિસ્તાન એક પછી એક આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ પાસેથી લોન લઈ રહ્યું છે, પરંતુ ભારતને ડર છે કે આ પૈસા યોગ્ય જગ્યાએ ઉપયોગમાં નહીં આવે. એડીબીએ હજુ પણ તેને $800 મિલિયનની સહાય આપી છે, જેના પર ભારતે નારાજગી વ્યક્ત કરી છે.
