Last Update :
03 Apr 2025
આ વર્ષે સોનાના ભાવમાં મોટો ઉછાળો જોવા મળ્યો છે, જેનાથી રોકાણકારોને ઘણો ફાયદો થયો છે, પરંતુ સામાન્ય ખરીદદારો માટે સોનું ખરીદવું મુશ્કેલ બન્યું છે. સોનાની ચમક એટલી મજબૂત હતી કે ગુરુવાર, 4 માર્ચે તેણે એક નવો રેકોર્ડ બનાવ્યો અને પ્રતિ ઔંસ $3,160 ના સ્તરને સ્પર્શ કર્યો. જોકે, નિષ્ણાતો માને છે કે આ તેજી લાંબા સમય સુધી ટકશે નહીં અને આગામી વર્ષોમાં સોનાના ભાવમાં ભારે ઘટાડો જોવા મળી શકે છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
કેટલાક વિશ્લેષકોનો અંદાજ છે કે સોનાના ભાવમાં 36 ટકાનો ઘટાડો થઈ શકે છે, જે તેને ઔંસ દીઠ $2,000 સુધી ઘટાડી શકે છે. જો આવું થાય, તો તે રોકાણકારો માટે મોટો ફટકો હશે, પરંતુ સામાન્ય ખરીદદારોને રાહત મળી શકે છે. ભારતીય બજારમાં સોનું 6100 રૂપિયા પ્રતિ 10 ગ્રામના ભાવે ખરીદી શકાય છે.
ભાવ ઘટાડા માટેની આગાહીઓ
મોર્નિંગસ્ટાર વિશ્લેષક જોન મિલ્સ હાલમાં સોના માટે સૌથી નકારાત્મક આગાહી કરનારાઓમાંના એક છે. જ્યારે વોલ સ્ટ્રીટના અન્ય વિશ્લેષકો સોના માટે ઊંચા લક્ષ્યાંકો નક્કી કરી રહ્યા છે, ત્યારે મિલ્સ માને છે કે આગામી વર્ષોમાં સોનાના ભાવમાં તીવ્ર ઘટાડો થઈ શકે છે. અગાઉ તેમણે આગાહી કરી હતી કે 2029 સુધીમાં સોનાનો ભાવ ઘટીને $1,820 પ્રતિ ઔંસ થશે પરંતુ હવે તેમણે તેને સુધારીને $2,000 પ્રતિ ઔંસ કર્યો છે. તે જ સમયે, 2025 અને 2027 વચ્ચે સોનાનો સરેરાશ ભાવ $3,170 પ્રતિ ઔંસ હોવાનો અંદાજ છે, જે અગાઉ $2,810 પ્રતિ ઔંસ હતો.
જો મિલ્સની આગાહી સાચી સાબિત થાય છે, તો સોનાના ભાવ તેમના વર્તમાન રેકોર્ડ સ્તરથી 36 ટકા ઘટી શકે છે અને છેલ્લા એક વર્ષમાં થયેલા તમામ ફાયદા ભૂંસી નાખવામાં આવશે.
સોનાના ભાવ કેમ ઘટશે?
મિલ્સે કહ્યું કે સોનાના ભાવમાં ઘટાડા પાછળ ત્રણ મુખ્ય કારણો હશે:
સોનાના પુરવઠામાં વધારો
સોનાના ભાવમાં વધારો થવાથી ખાણકામ કંપનીઓ ઉત્પાદન વધારવા માટે પ્રેરાઈ છે. જ્યારે બજારમાં સોનાનો પુરવઠો વધશે, ત્યારે તેની કિંમતો પર દબાણ વધશે. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના ડેટા અનુસાર, તાજેતરના વર્ષોમાં સોનાની ખાણકામ અત્યંત નફાકારક સાબિત થયું છે. 2024 ના બીજા ક્વાર્ટરમાં સોનાની ખાણકામમાં કામ કરનારાઓ માટે સરેરાશ નફો માર્જિન $950 પ્રતિ ઔંસ હતો. આ આંકડો 2012 પછીનો સૌથી વધુ છે.
આ ઉપરાંત, રિસાયકલ કરેલા સોનાના જથ્થામાં પણ વધારો થવાની ધારણા છે, જેના કારણે બજારમાં વધારાનો પુરવઠો વધશે અને કિંમતોમાં વધુ ઘટાડો થઈ શકે છે.
માંગ ઘટી શકે છે
આ વર્ષે, રોકાણકારો અને કેન્દ્રીય બેંકોએ સોનાને સલામત સંપત્તિ ગણીને ભારે ખરીદી કરી હતી, પરંતુ વિશ્લેષકો માને છે કે આ વલણ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે નહીં. જોકે, એવા કેટલાક સંકેતો છે કે સોનાની આ જબરદસ્ત માંગ ઘટી શકે છે. વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા એક અહેવાલ મુજબ, 2023 માં, 71 ટકા કેન્દ્રીય બેંકોએ કહ્યું હતું કે તેઓ આગામી 12 મહિનામાં તેમના સોનાના ભંડારને સ્થિર રાખશે અથવા તેને ઘટાડશે.
આ ઉપરાંત, વિશ્લેષક જોન મિલ્સ માને છે કે રોકાણકારો તરફથી સોનાની માંગ પણ ઘટી શકે છે. આનું કારણ એ છે કે આર્થિક અનિશ્ચિતતાને કારણે સોનાના ભાવમાં વધારો ઘણીવાર ટૂંકા ગાળાનો હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા ખરીદી સામાન્ય સ્તરે પાછી આવી શકે છે અને ગોલ્ડ ETF (એક્સચેન્જ-ટ્રેડેડ ફંડ) પ્રવાહ પણ સ્થિર થઈ શકે છે. જ્યારે બજારમાં સોનાનો પુરવઠો વધે છે અને માંગ ઘટે છે, ત્યારે સ્વાભાવિક રીતે જ ભાવ ઘટશે.
ભાવ ટોચ પર પહોંચ્યાના સંકેતો છે
મિલ્સ કહે છે કે સોનાનું બજાર હાલમાં એ જ પેટર્નનું પુનરાવર્તન કરી રહ્યું છે, જે દર્શાવે છે કે ભાવ તેમની ટોચની નજીક છે. એનો અર્થ એ કે તે આનાથી આગળ વધી શકે નહીં.
એક મહત્ત્વપૂર્ણ સંકેત એ છે કે આ સમયે સોના ઉદ્યોગમાં સંપાદન અને મર્જર (M&A) પ્રવૃત્તિઓ ચરમસીમાએ છે. ઐતિહાસિક રીતે, જ્યારે બજારમાં સોદા કરવાની પ્રવૃત્તિ વધે છે, ત્યારે તેનો અર્થ એ થાય કે કિંમતો તેમની ટોચ પર પહોંચી ગઈ છે. S&P ગ્લોબલ માર્કેટ ઇન્ટેલિજન્સના ડેટા અનુસાર, 2024 માં સોનાના ક્ષેત્રમાં M&A પ્રવૃત્તિ વાર્ષિક ધોરણે 32 ટકા વધી હતી.
