Last Update :
12 May 2025
- ભારતમાં, વેપાર નીતિ, મેક્રોઇકોનોમિક્સ, ફાઇનાન્સ અને સંસ્થાકીય સુધારાના ક્ષેત્રોમાં સરકારી સ્તરે ક્ષમતા નિર્માણ કરવાની જરૂર
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા ટેરિફ ની જાહેરાત પછી, આખું વિશ્વ આંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધો અને આર્થિક શાસનની ચર્ચામાં વ્યસ્ત છે. અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવેલા ટેરિફ અને ચીન દ્વારા બદલો લેવાના ટેરિફને કારણે બંને દેશો વચ્ચે વેપાર યુદ્ધ શરૂ થયું છે અને બાકીના વિશ્વમાં વ્યાપક અશાંતિ ફેલાઈ છે. હવે જ્યારે આ ટેરિફની અસર અમેરિકન ગ્રાહકો અને વ્યવસાયો પર જોવા મળી રહી છે, ત્યારે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રને સ્થાનિક સ્તરે ગુસ્સાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
હજુ પણ એવી શક્યતા છે કે ચીનને છૂટ આપવાને બદલે, નવો ટેરિફ પાછો ખેંચી લેવામાં આવે. જો અમેરિકા ટેરિફ પાછો ખેંચે છે, તો ઘણા લોકો તેને ચીનની જીત તરીકે જોશે. પણ ઊંડાણમાં, વાર્તા વધુ જટિલ છે. જો આપણે ૧ એપ્રિલ, ૨૦૨૫ પહેલાની વેપાર સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત કરીએ, તો પણ આ સમગ્ર ઘટનાક્રમથી ચીન ઘણું નબળું પડી જશે. આની માત્ર બાકીના વિશ્વ પર જ નહીં પરંતુ ભારત પર પણ મોટી અસર પડશે.
આ વેપાર યુદ્ધ શરૂ થાય તે પહેલાં જ ચીનના અર્થતંત્રમાં સમસ્યાઓ શરૂ થઈ ગઈ હતી. ૨૦૧૨થી, રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગે સત્તાનું કેન્દ્રીકરણ કર્યું છે અને ૧૯૭૮ થી ચાલી રહેલા ડેંગ ઝિયાઓપિંગના રાજકીય આધુનિકીકરણ પ્રોજેક્ટને અટકાવી દીધો છે. સત્તા જાળવી રાખવા અને ભૂતપૂર્વ ઉચ્ચ વર્ગને દૂર કરવા માટે લોકપ્રિય ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી ઝુંબેશનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. ખાનગી ક્ષેત્ર સામે કડક પગલાં લેવામાં આવ્યા છે. અલીબાબા અને ટેન્સેન્ટ જેવી ટેક ક્ષેત્રની કંપનીઓ સામેની કાર્યવાહી આના ઉદાહરણો છે. ખાનગી ટયુશન ક્ષેત્ર નાબૂદ કરવામાં આવ્યું અને પ્રભાવશાળી ઉદ્યોગસાહસિકોની ધરપકડ કરવામાં આવી.
એકપક્ષીય શાસન અને વફાદારીની માંગણીઓ એવા પગલાં નથી જે ખાનગી ક્ષેત્રનો વિશ્વાસ વધારશે. રાજ્યની મનસ્વી શક્તિમાંથી ભદ્ર વર્ગનો વિશ્વાસ ગુમાવી દેવાથી અને રાષ્ટ્રવાદ વધુ મજબૂત બનતા, મહાન તેજીનો સમયગાળો સમાપ્ત થયો. કોવિડ-૧૯ રોગચાળા દરમિયાન ચીની સરકારે ઘણી મહત્વપૂર્ણ ભૂલો કરી. તેમણે ૨૦૨૨ માં યુક્રેન પર રશિયાના આક્રમણને ટેકો આપ્યો. રાષ્ટ્રવાદ પર ભાર મૂકતા, તેણે ૨૦૧૭ અને ૨૦૨૦માં ભારત પ્રત્યે દુશ્મનાવટનો આશરો લીધો.
ચીનના અર્થતંત્રનો મોટો હિસ્સો રિયલ એસ્ટેટ પોન્ઝી સ્કીમનો હતો જ્યાં લાખો પરિવારોએ આંખ બંધ કરીને રિયલ એસ્ટેટ ખરીદી હતી કારણ કે તેમને વિશ્વાસ હતો કે તેની કિંમતો વધશે. હવે આ ક્ષેત્ર આર્થિક વિકાસમાં અવરોધક બની ગયું છે. હજારો ઘરો ખાલી પડી રહ્યા હોવાથી મુખ્ય રિયલ એસ્ટેટ ડેવલપર્સ નાદારીના આરે છે. વૃદ્ધ વસ્તી અને વધતી જતી પેન્શન જવાબદારીઓને કારણે નાણાકીય સમસ્યા બેકાબૂ બની ગઈ છે.
જો સરકાર તેની રાજકોષીય જવાબદારીઓને પૂર્ણ કરવા માટે કરવેરા વધારશે, તો પહેલાથી જ સંઘર્ષ કરી રહેલા હાઉસિંગ માર્કેટને વધુ સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડશે. જો સરકાર રિયલ એસ્ટેટ દિગ્ગજોને રાહત આપવાનો પ્રયાસ કરશે, તો તેનાથી તેની પહેલેથી જ નબળી નાણાકીય સ્થિતિ વધુ ખરાબ થશે.
જો ટ્રમ્પ અચાનક યુએસમાં વધતા ભાવોના પરિણામે પીછેહઠ કરે તો શું આ ચીન માટે વિજય અને આ દેશમાં આશાવાદનું પુનરાગમન હશે? ના, એવું નથી. જો અમેરિકામાં નિકાસ એક કે બે મહિના માટે ઘટશે, તો તે પોતાનું નુકસાન હશે. વૈશ્વિક વાટાઘાટકારોના મતે, ચીન હવે વધુ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિનો સામનો કરી રહ્યું છે.
ભારત માટે આનો શું અર્થ થાય છે? અમુક અંશે, વૈશ્વિક કંપનીઓ માટે ચાઇના પ્લસ ૧ વ્યૂહરચના અને ચાઇના પ્લસ યુએસ પ્લસ ૧ વ્યૂહરચના ભારતને અનુકૂળ રહેશે. આનો લાભ લેવા માટે, આપણે ભારતમાં આપણા નીતિ માળખામાં સુધારો કરવાની જરૂર છે જેથી આપણે વૈશ્વિકરણના ફાયદા મેળવી શકીએ અને આપણા ખાનગી ક્ષેત્રને વધુ રક્ષણ પૂરું પાડી શકીએ.
વૈશ્વિક ઉત્પાદન પ્રણાલીમાં વિક્ષેપ અને ચીની અર્થવ્યવસ્થાના પતનથી વૈશ્વિક વિકાસ પર અસર પડશે, જેની અસર ભારત પર પણ પડશે. ભારતમાં, આપણે વેપાર નીતિ, મેક્રોઇકોનોમિક્સ, ફાઇનાન્સ અને સંસ્થાકીય સુધારાના ક્ષેત્રોમાં સરકારી સ્તરે ક્ષમતા નિર્માણ કરવાની જરૂર છે.
