
કયા કાર્યો કારણ બને છે
ગરુડ પુરાણ હિન્દુ ધર્મના 18 મહાપુરાણોમાંથી એક છે, જેમાં ભગવાન વિષ્ણુ અને તેમના વાહન ગરુડ દેવ વચ્ચેના સંવાદનો ઉલ્લેખ છે. આ ગ્રંથ માત્ર ધાર્મિક અથવા આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિકોણથી જ નહીં, પરંતુ જીવન અને મૃત્યુના રહસ્યોને ઉજાગર કરવા માટે પણ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
તે મૃત્યુ પછી આત્માની યાત્રા, વિવિધ યોનિઓ, કર્મફળ, સ્વર્ગ-નર્ક અને ભૂત યોનિના રહસ્યોનું વિગતવાર વર્ણન કરે છે.
ગરુડ પુરાણ અનુસાર, મૃત્યુ પછી આત્માની આગામી ગતિ તેના જીવનમાં કરવામાં આવેલા કાર્યો (પાપો અને પુણ્ય) પર આધાર રાખે છે. પ્રેત યોનિ તે આત્માઓને આપવામાં આવે છે જે ચોક્કસ પ્રકારના દોષિત કાર્યો કરે છે અથવા જે ખાસ પરિસ્થિતિઓમાં મૃત્યુ પામે છે.
પાપી કાર્યો અને દોષિત આચરણ
ગરુડ પુરાણ અનુસાર, જે લોકો તેમના જીવનમાં ઘણા પાપ કરે છે - જેમ કે ઇરાદાપૂર્વક બીજાને નુકસાન પહોંચાડવું, ચોરી કરવી, છેતરપિંડી કરવી, બીજી સ્ત્રી પર ખરાબ નજર નાખવી, ધર્મ વિરુદ્ધ વર્તન કરવું - તેમના આત્માઓ મૃત્યુ પછી ભૂત જીવન પ્રાપ્ત કરે છે.
જે લોકો લોભથી બીજાની સંપત્તિ હડપ કરે છે અથવા જરૂરિયાત વિના કોઈની સંપત્તિમાં ભાગ લે છે તેમને પણ ભૂત જીવનની સજા ભોગવવી પડે છે.
દાન ન આપવું કે ઉપેક્ષા કરવી પણ ખરાબ પરિણામો આપે છે.
જો કોઈ વ્યક્તિ તરસ્યાને પાણી ન આપે, ભૂખ્યાને ભોજન ન આપે, અથવા બ્રાહ્મણોનું અપમાન કરે, તો તેનો આત્મા પણ ભૂત જીવનના માર્ગે જઈ શકે છે. જે લોકો શ્રાદ્ધ વિધિ કરવામાં બેદરકારી દાખવે છે અથવા અયોગ્ય વર્તન કરે છે તેમને પણ મૃત્યુ પછી શાંતિ મળતી નથી.
અસામાન્ય અને અકાળ મૃત્યુના પરિણામો
જે લોકો આત્મહત્યા, હત્યા, અકસ્માત, સાપ કરડવાથી અથવા પ્રાણી દ્વારા માર્યા જવાથી અકુદરતી મૃત્યુ પામે છે તેમને આગામી શરીર મળતું નથી. આવા લોકોની આત્માને કુદરતી વિદાય મળતી નથી, જેના કારણે આત્મા ભટકતો રહે છે. જે લોકો અપૂર્ણ ઇચ્છાઓ, ક્રોધ અથવા આશક્તિને કારણે મૃત્યુ પામે છે, તેમનો આત્મા પણ અશાંતિમાં રહે છે અને ભૂત લોકમાં જાય છે.
અપૂર્ણ કાર્યો અને અંતિમ સંસ્કારનો અભાવ
જે આત્માઓને યોગ્ય અંતિમ સંસ્કાર, શ્રાદ્ધ અથવા પિંડદાન મળતું નથી, તેઓ મૃત્યુ પછી પણ પૃથ્વી પર ભટકતા રહે છે. ગરુડ પુરાણ અનુસાર, આ ધાર્મિક કાર્યોની પરિપૂર્ણતા દ્વારા જ આત્માને શાંતિ અને મુક્તિ મળે છે.
આશક્તિમાં જોડાયેલા આત્માઓ
જે આત્માઓ પોતાના જીવનમાં પરિવાર, મિલકત અથવા ઇચ્છાઓ જેવા અતિશય ભૌતિક આશક્તિઓ સાથે જોડાયેલા હોય છે, તેઓ મૃત્યુ પછી પણ તે જ આશક્તિમાં બંધાયેલા રહે છે અને ભૂત જગતમાં ભટકતા રહે છે.
ભૂત જગતથી મુક્તિ મેળવવાના ઉપાયો
ગરુડ પુરાણ કહે છે કે ભૂત જગતથી મુક્તિ મેળવવા માટે, વ્યક્તિએ જીવનમાં સારા કાર્યો, દાન અને ધાર્મિક કાર્યો કરવા જોઈએ. મૃત્યુ પછી, યોગ્ય શ્રાદ્ધ, પિંડદાન અને ખાસ કરીને "પ્રેત ઘટ દાન" કરવાથી આત્મા મુક્ત થાય છે. ઘરે ગરુડ પુરાણ અથવા ભાગવત કથાનો પાઠ કરવાથી આત્માને શાંતિ અને પ્રગતિ મળે છે.