
વડાપ્રધાન મોદી તેમની બેંગકોક યાત્રા પર છે. તેઓ ત્યાં આયોજિત BIMSTEC સમિટ ભાગ લેવા માટે પહોંચ્યા હતા. પીએમ મોદી ગુરુવારે BIMSTEC સમિટમાં ભાગ લેવા માટે બેંગકોક પહોંચ્યા. અહીં પીએમ મોદીનું ગાર્ડ ઓફ ઓનર સાથે સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું.
થાઇલેન્ડના પ્રધાનમંત્રી સાથે મુલાકાત
બેંગકોક પહોંચ્યા બાદ, પીએમ મોદીએ થાઈલેન્ડના પ્રધાનમંત્રી પટોંગટાર્ન શિનાવાત્રા સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક કરી. આ દરમિયાન વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર પણ હાજર હતા. પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદી શુક્રવાર એટલે કે 4 એપ્રિલ 2025 ના રોજ 6ઠ્ઠા BIMSTEC સમિટમાં ભાગ લેશે.
પીએમ મોદીએ તેમના X હેન્ડલ પરથી કેટલીક તસવીરો શેર કરી અને લખ્યું, "થાઇલેન્ડના લોકો અને સરકારનો ઉષ્માભર્યા સ્વાગત માટે આભાર." પીએમ મોદીએ લખ્યું કે ભારત અને થાઇલેન્ડ આર્થિક અને વેપાર સંબંધો વધારવા માટે ઉત્સુક છે. પ્રધાનમંત્રી શિનાવાત્રા અને મેં કૃષિ, સૂક્ષ્મ, લઘુ અને મધ્યમ ઉદ્યોગો (MSME), તેમજ શિપિંગ, ફિનટેક અને અવકાશમાં સાથે મળીને કામ કરવા વિશે વાત કરી. વાટાઘાટોમાં સાંસ્કૃતિક સંબંધો પર પણ મુખ્ય ચર્ચા કરવામાં આવી.
https://twitter.com/narendramodi/status/1908015485142155272
વડાપ્રધાન મોદીએ તેમના ટ્વીટર હેન્ડલ પર BIMSTECના નેતાઓ સાથે કેટલીક તસવીરો પોસ્ટ કરી હતી. સાથે લખ્યું હતું કે થાઇલેન્ડના બેંગકોકમાં આયોજિત સમિટમાં સાથી BIMSTEC નેતાઓ સાથે. અમે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં સહયોગ વધારવાની અમારી પ્રતિબદ્ધતાને પુનઃપુષ્ટ કરીએ છીએ. અમારા પ્રયાસો લોકોના જીવનમાં સકારાત્મક પરિવર્તન લાવે તેવી શુભેચ્છા.
BIMSTEC શું છે?
BIMSTEC નું પૂરું નામ બે ઓફ બંગાળ ઇનિશિયેટિવ ફોર મલ્ટી સેક્ટરલ ટેકનિકલ એન્ડ ઇકોનોમિક કોઓપરેશન છે. આ એક પ્રાદેશિક સંગઠન છે. તેમાં બંગાળની ખાડીને અડીને આવેલા સાત દેશોનો સમાવેશ થાય છે - ભારત, બાંગ્લાદેશ, ભૂતાન, મ્યાનમાર, નેપાળ, શ્રીલંકા અને થાઇલેન્ડ. આ સંગઠનની સ્થાપના 6 જૂન 1997ના રોજ થઈ હતી. BIMSTECનું મુખ્ય મથક ઢાકા, બાંગ્લાદેશમાં છે. ભારત BIMSTEC ના સ્થાપક સભ્યોમાંનો એક છે.
વિસ્તરણ કેવી રીતે થયું?
શરૂઆતથી જ સાત દેશોને BIMSTECમાં સામેલ કરવામાં આવ્યા ન હતા. અગાઉ ચાર દેશો આ સંગઠન સાથે જોડાયેલા હતા. આ સંગઠન BIST-EC (બાંગ્લાદેશ, ભારત, શ્રીલંકા અને થાઇલેન્ડ આર્થિક સહયોગ) તરીકે જાણીતું હતું. 22 ડિસેમ્બર 1997ના રોજ મ્યાનમાર આ સંગઠનમાં જોડાયા પછી, તેનું નામ બદલીને BIMST-EC (બાંગ્લાદેશ, ભારત, મ્યાનમાર, શ્રીલંકા અને થાઇલેન્ડ આર્થિક સહયોગ) રાખવામાં આવ્યું. આ પછી, ફેબ્રુઆરી 2004 માં, નેપાળ અને ભૂતાન પણ આ સંગઠનમાં જોડાયા. આ રીતે, કુલ સાત સભ્ય દેશો હતા અને તેને બે ઓફ બંગાળ ઇનિશિયેટિવ ફોર મલ્ટી-સેક્ટરલ ટેકનિકલ એન્ડ ઇકોનોમિક કોઓપરેશન (BIMSTEC) નામ આપવામાં આવ્યું હતું.
BIMSTEC નું અધ્યક્ષપદ કેવી રીતે નક્કી થાય છે?
BIMSTEC નું અધ્યક્ષપદ સાત સભ્ય દેશોના અંગ્રેજી નામોના મૂળાક્ષરોના ક્રમના આધારે બદલાય છે. શિખર બેઠક દરમિયાન અધ્યક્ષપદનું ટ્રાન્સફર થાય છે. જ્યારે પણ કોઈ નવી શિખર સમ્મેલન થાય છે, ત્યારે વર્તમાન અધ્યક્ષ દેશ આગામી વળાંક મુજબ નેતૃત્વ બીજા દેશને સોંપે છે. થાઇલેન્ડ હાલમાં BIMSTEC ની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે. આ પછી આગામી રાષ્ટ્રપતિ બાંગ્લાદેશના હશે. ભારતે વર્ષ 2000 અને 2006 થી 2008 સુધી આ સંગઠનનું અધ્યક્ષપદ સંભાળ્યું હતું.
ભારત માટે BIMSTEC કેમ મહત્ત્વપૂર્ણ છે?
BIMSTECનો મુખ્ય ઉદ્દેશ સભ્ય દેશો વચ્ચે આર્થિક સહયોગ, વેપાર, ટેકનોલોજીકલ વિકાસ અને રાજદ્વારી સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. 4 એપ્રિલ 2025ના રોજ બેંગકોકમાં યોજાનારી સમિટની થીમ 'સમૃદ્ધ, સ્થિતિસ્થાપક અને ખુલ્લું BIMSTEC' છે. ભારત દક્ષિણ એશિયન પ્રાદેશિક સહયોગ સંગઠન (SAARC) કરતાં BIMSTEC ને વધુ મહત્ત્વ આપી રહ્યું છે. દક્ષિણ એશિયામાં પ્રાદેશિક સહયોગને મજબૂત બનાવવા માટે સાર્કની રચના કરવામાં આવી હતી પરંતુ આ સંગઠનમાં પાકિસ્તાનની નીતિઓ અને આતંકવાદને તેના સમર્થનને કારણે, સાર્ક નિષ્ક્રિય થઈ ગયું છે.
ભારત માટે એક મજબૂત વિકલ્પ
આવી સ્થિતિમાં, BIMSTEC ભારત માટે એક મજબૂત વિકલ્પ તરીકે ઉભરી રહ્યું છે. ચીન હાલમાં તેની દરિયાઈ અને નૌકાદળ ક્ષમતાઓનો વિસ્તાર કરવામાં વ્યસ્ત છે. આનાથી બંગાળની ખાડી ભારત માટે વ્યૂહાત્મક રીતે વધુ મહત્ત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે. BIMSTEC દ્વારા, ભારત હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનના વધતા પ્રભાવને સંતુલિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. BIMSTECનો ભાગ શ્રીલંકા હાલમાં ચીનના દેવાના બોજ હેઠળ દબાયેલું છે, જ્યારે બાંગ્લાદેશમાં રાજકીય અસ્થિરતા વચ્ચે ચીનનો પ્રભાવ વધી રહ્યો છે.
આવી સ્થિતિમાં, ભારત તેના પડોશી દેશો સાથેના સંબંધોને મજબૂત બનાવવા માટે BIMSTEC ને એક ઉત્તમ પ્લેટફોર્મ તરીકે જુએ છે. વેપાર, ટેકનિકલ સહયોગ અને જોડાણ વધારવા માટે ભારત BIMSTEC માં જોડાશે