Last Update :
11 Jun 2025
દેશની બેંકોમાં હજારો કરોડ રૂપિયા દાવા વગરના પડેલા છે, જેના પર હજુ સુધી કોઈએ દાવો કર્યો નથી. હવે આ મુદ્દાને ગંભીરતાથી લેતા, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે એક મોટું પગલું ભર્યું છે. તેમણે તમામ નાણાકીય નિયમનકારો અને સંબંધિત વિભાગોને નિર્દેશ આપ્યો છે કે આ પૈસા યોગ્ય દાવેદારોને પરત કરવામાં આવે.
નાણા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, KYC (Know Your Customer) પ્રક્રિયાને સરળ બનાવીને સામાન્ય નાગરિકોને નાણાકીય સેવાઓનો સરળ અનુભવ આપવાની તૈયારી ચાલી રહી છે. ખાસ કરીને એવા લોકોનું ધ્યાન રાખવામાં આવ્યું છે જેઓ ટેકનિકલ જ્ઞાનના અભાવે કે જટિલ પ્રક્રિયાઓને કારણે પોતાના જ પૈસા સુધી પહોંચી શકતા નથી.
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI)ના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, માર્ચ 2024 સુધી બેંકોમાં દાવા વિનાની જમા રકમ ₹78,213 કરોડ સુધી પહોંચી ગઈ છે, જે ગયા વર્ષની સરખામણીએ 26% વધુ છે. આમાં ફક્ત બેંક જમા જ નહીં, પરંતુ શેર, ડિવિડન્ડ, વીમા અને પેન્શન સાથે જોડાયેલા ફંડ પણ સામેલ છે.
કોને મળશે આ પૈસા?
સરકારે હવે નિર્ણય લીધો છે કે આ રકમને તેના હકદાર માલિકો સુધી પહોંચાડવા માટે દેશભરમાં જિલ્લા સ્તરે ખાસ કેમ્પ યોજવામાં આવશે. આ અભિયાન ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI), સેબી, વીમા નિયામક, પેન્શન નિયામક અને બેંકોના સંયુક્ત સહયોગથી ચલાવવામાં આવશે.
આ બેઠકમાં નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સાથે નાણાકીય સેવા સચિવ, સેબીના વડા તુહિન કાંત પાંડે, IBBIના અધ્યક્ષ સહિત અનેક વરિષ્ઠ અધિકારીઓ હાજર હતા. તમામે KYC પ્રણાલીને ડિજિટલ અને સરળ બનાવવા ઉપરાંત લોકોમાં જાગૃતિ લાવવાની બાબતે સહમતિ દર્શાવી હતી.
હકદારને આ પૈસા કેવી રીતે મળશે?
-
જાગૃતિ અને કેમ્પ: સરકાર દ્વારા જિલ્લા સ્તરે યોજાનારા કેમ્પમાં તમે તમારા કે તમારા સગા-સંબંધીઓના બેંક ખાતા, શેર, વીમા કે પેન્શન સંબંધિત માહિતી ચકાસી શકો છો.
-
KYC પ્રક્રિયા: સરળ KYC પ્રક્રિયા દ્વારા તમે તમારું ખાતું અપડેટ કરીને લાવારીસ રકમ પર દાવો કરી શકો છો.
-
ડિજિટલ સહાય: RBI અને બેંકો દ્વારા ઓનલાઈન પોર્ટલ અને હેલ્પલાઈન શરૂ કરવામાં આવશે, જ્યાં તમે તમારી વિગતો ચકાસી શકશો.
-
જરૂરી દસ્તાવેજ: ઓળખપત્ર (આધાર, પાન), બેંક ખાતાની વિગતો અને સંબંધિત દસ્તાવેજો સાથે રાખો.
જો તમને શંકા હોય કે તમારા કે તમારા કોઈ સગાના નામે બેંકમાં લાવારીસ રકમ હોઈ શકે, તો આ કેમ્પમાં હાજરી આપો અથવા RBI કે બેંકની સત્તાવાર વેબસાઈટ પરથી માહિતી મેળવો. આ તકનો લાભ લઈને તમે તમારા હકના પૈસા મેળવી શકો છો
