Last Update :
19 Jun 2025
તાજેતરના વર્ષોમાં બીટનો રસ સુપરફૂડ તરીકે ખૂબ લોકપ્રિય બન્યો છે. તે લીવરને સાફ કરવામાં એટલે કે લીવરને ડિટોક્સિફાય કરવામાં નિષ્ણાત માનવામાં આવે છે. ઘણા દર્દીઓ મને પૂછે છે કે શું ફેટી લીવરને મટાડવા માટે બીટ જરૂરી છે. પરંતુ વિજ્ઞાન લીવરને સુરક્ષિત રાખવા માટે બીટના રસ વિશે શું કહે છે? સૌ પ્રથમ જાણો કે લીવર શરીરનું કુદરતી ડિટોક્સિફાયર છે. તે ઝેરી પદાર્થોને તોડે છે, દવાઓ અને આલ્કોહોલને પચાવે છે, લોહીને ફિલ્ટર કરે છે અને પાચનમાં મદદ કરવા માટે પિત્ત ઉત્પન્ન કરે છે. સામાન્ય પરિસ્થિતિઓમાં લીવરને તેનું કાર્ય કરવા માટે કોઈ મદદની જરૂર હોતી નથી. કોઈપણ ખોરાક કે પીણું લીવરને સાફ અથવા ડિટોક્સિફાય કરી શકે છે તે વિચાર સાચો નથી. વધુમાં વધુ તે લીવરનું કાર્ય સરળ બનાવી શકે છે. જો કે, તેમાં કોઈ શંકા નથી કે કેટલાક ખોરાક લીવરને સ્વસ્થ રાખવામાં અને તેના કાર્યને સુધારવામાં મદદ કરે છે. જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ દારૂ, લાલ માંસ, બીયર, ચરબીયુક્ત ખોરાક વગેરે જેવી ઝેરી વસ્તુઓ ખાય છે, ત્યારે તે લીવરને તેમાંથી ઝેરી પદાર્થો દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. આ નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર રોગ (NAFLD)નું જોખમ ઘટાડે છે. તો હવે અહીં જાણો લીવર માટે બીટ કેટલું ફાયદાકારક છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
બીટના રસની શક્તિ
બીટના રસમાં નાઈટ્રેટ્સ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. આ શરીરમાં નાઈટ્રિક ઓક્સાઇડમાં રૂપાંતરિત થાય છે અને રક્ત પ્રવાહમાં સુધારો કરે છે. તેમાં ઘણા પ્રકારના એન્ટીઑકિસડન્ટ હોય છે. જેમ કે બીટાલેન્સ. આ જ બીટને ઘેરો લાલ રંગ આપે છે. તેમાં વિટામિન સી, આયર્ન, મેગ્નેશિયમ અને ફોલેટ જેવા તત્વો હોય છે. તેમાં હાજર પોલિફેનોલ્સ બળતરા ઘટાડે છે. આ બધા મળીને બીટના રસને પોષક તત્વોથી ભરપૂર પીણું બનાવે છે. તેથી તે લીવર માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. ઘણા પ્રાણીઓ પર કરવામાં આવેલા અભ્યાસોમાં બીટના અર્ક અને જ્યુસની લીવર પર સંભવિત સારી અસરો જોવા મળી છે. મનુષ્યો પર કરવામાં આવેલા અભ્યાસોએ પણ સારા પરિણામો આપ્યા છે. બીટમાં બીટાલેન્સ અને પોલિફેનોલ્સ હોય છે, જે લીવરમાં ઓક્સિડેટીવ તણાવ અથવા કોષોને નુકસાન ઘટાડે છે. અભ્યાસોમાં જાણવા મળ્યું છે કે બીટના અર્ક લીવરની બળતરા ઘટાડી શકે છે.
લીવરમાંથી ખરાબ એન્ઝાઇમ્સ દૂર કરે છે
કેટલાક નાના માનવ અભ્યાસો અનુસાર, બીટનું સેવન લીવરમાં ALT અને AST એન્ઝાઇમ્સનું સ્તર ઘટાડી શકે છે. આ એન્ઝાઇમ્સ લીવરમાં ઓક્સિડેટીવ તણાવ વધારે છે. બીજી બાજુ બીટમાં કુદરતી નાઈટ્રેટ હોય છે જે રક્ત પ્રવાહમાં વધારો કરે છે. આ ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલતા અને ચયાપચયમાં સુધારો કરીને લીવરમાં સંગ્રહિત અથવા પહેલાથી જ સંગ્રહિત ચરબી ઘટાડે છે. જો કે, એ નોંધવું મહત્વપૂર્ણ છે કે બીટનો રસ જાદુઈ દવા નથી. એવા કોઈ મજબૂત પુરાવા પણ નથી કે તે એકલા લીવરમાંથી ઝેર દૂર કરે છે. હેપેટાઇટિસ, સિરોસિસ અથવા ગંભીર NAFLD જેવા લીવર રોગો માટે તબીબી સારવાર અને વ્યાપક જીવનશૈલીમાં ફેરફારની જરૂર છે. આ માટે ફક્ત બીટનો રસ કામ કરશે નહીં. વધુ પડતો બીટનો રસ પીવાથી પણ નુકસાન થઈ શકે છે. તે બીટ્યુરિયાનું કારણ બની શકે છે જેમાં પેશાબ ગુલાબી અથવા લાલ થઈ જાય છે. ક્યારેક ઓક્સાલેટનું પ્રમાણ વધુ હોવાથી કિડનીમાં પથરીઓનું જોખમ વધી શકે છે. પરંતુ એ ચોક્કસ છે કે બીટ ડાયાબિટીસ અથવા મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમ ધરાવતા લોકો માટે વધુ ફાયદાકારક છે.
ખાસ નોંધ: આ સામાન્ય માહિતી છે, વ્યક્તિગત સલાહ નથી. દરેક વ્યક્તિની જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોય છે. કોઈપણ વસ્તુનો ઉપયોગ કરતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લો. કોઈપણ વસ્તુના ઉપયોગથી થતા નુકસાન માટે GSTV જવાબદાર રહેશે નહીં.
