Last Update :
04 Jul 2025
મખાના એક એવો શ્રેષ્ઠ નાસ્તો છે જે ફાઈબર, પ્રોટીન, કેલ્શિયમ અને અન્ય આવશ્યક પોષક તત્વોથી ભરપૂર છે. ચાલો, તેના ફાયદા અને તેને ખાવાનો યોગ્ય સમય અને રીત જાણીએ.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
મખાના શું છે?
મખાના, જેને કમળના બીજ અથવા ફોક્સ નટ્સ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ ગુણોનો ખજાનો છે. તે ભારતીય વ્યંજનો અને પરંપરાગત ઔષધોમાં મહત્વનું સ્થાન ધરાવે છે. ફાઈબર, પ્રોટીન, કેલ્શિયમ અને અન્ય પોષક તત્વોથી ભરપૂર મખાના એક શ્રેષ્ઠ નાસ્તો છે. ચાલો, તેના ફાયદા અને ખાવાની યોગ્ય રીત જાણીએ.
જાણો મખાના ખાવાના ફાયદા
પાચનતંત્ર
મખાના ફાઈબરનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે, જે પાચનક્રિયાને સુધારવામાં મદદ કરે છે. તે કબજિયાત, અપચો અને એસિડિટી જેવી સમસ્યાઓમાં રાહત આપે છે. નિયમિત સેવનથી આંતરડાનું સ્વાસ્થ્ય સુધરે છે.
હાડકાં
મખાનામાં પૂરતા પ્રમાણમાં કેલ્શિયમ હોય છે, જે હાડકાં અને દાંતને મજબૂત બનાવવા માટે જરૂરી છે. તે ઓસ્ટિયોપોરોસિસ જેવા હાડકાં સંબંધિત રોગોને રોકવામાં પણ મદદરૂપ થઈ શકે છે.
હૃદય
મખાનામાં પોટેશિયમ અને મેગ્નેશિયમ જેવા ખનિજો હોય છે, જે બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં અને હૃદયને સ્વસ્થ રાખવામાં મદદ કરે છે. તે કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર ઘટાડવામાં પણ સહાયક બની શકે છે.
બ્લડ શુગર
મખાનાનું ગ્લાયસેમિક ઈન્ડેક્સ ઓછું હોય છે, એટલે કે તે રક્તમાં શર્કરાનું સ્તર ધીમે-ધીમે વધારે છે. આથી, ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે તે એક ઉત્તમ નાસ્તો છે, કારણ કે તે બ્લડ શુગરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ કરે છે.
ત્વચા અને વાળ
મખાના એન્ટી-ઓક્સિડન્ટ્સ અને એમિનો એસિડથી ભરપૂર હોય છે, જે શરીરમાં હોર્મોન્સનું સંતુલન જાળવવામાં મદદ કરે છે. તે ત્વચામાં ચમક લાવવા અને વાળના સ્વાસ્થ્યને સુધારવામાં પણ મદદરૂપ થઈ શકે છે.
વજન ઘટાડવામાં મદદરૂપ
મખાના ઓછી કેલરીવાળું અને ફાઈબરથી ભરપૂર હોય છે. તેનું સેવન કરવાથી પેટ લાંબા સમય સુધી ભરેલું રહે છે, જેનાથી ખાવાની ઈચ્છા ઓછી થાય છે. આ રીતે, તે વજન ઘટાડવામાં ખૂબ મદદરૂપ છે.
મખાના ખાવાનો યોગ્ય સમય
- સવારે ખાલી પેટ: સવારે ખાલી પેટ મખાના ખાવું શરીર માટે અનેક રીતે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે, કારણ કે તે દિવસની શરૂઆત ઊર્જા સાથે કરવામાં મદદ કરે છે.
- સાંજના નાસ્તા તરીકે: સાંજે જ્યારે હળવી ભૂખ લાગે, ત્યારે જંક ફૂડની જગ્યાએ મખાના એક સ્વસ્થ અને પૌષ્ટિક વિકલ્પ છે. તે પેટને ભરેલું રાખે છે અને અનહેલ્થી ખોરાકથી બચાવે છે.
મખાના ખાવાની યોગ્ય રીત
- એક પેનમાં થોડું ઘી ગરમ કરો, તેમાં મખાના નાખીને ધીમી આંચ પર ક્રિસ્પી થાય ત્યાં સુધી શેકો. તેમાં થોડું મીઠું અને કાળા મરી નાખીને ખાઓ.
- મખાનાને દૂધમાં ઉકાળીને અથવા ખીરના રૂપમાં પણ ખાઈ શકાય છે.
- મખાનાને હળવા શેકીને દહીં કે સલાડમાં ઉપરથી નાખીને ખાવાથી તેનો સ્વાદ અને પૌષ્ટિકતા બંને વધે છે.
