
વિશ્વભરમાં ઝડપથી વધી રહેલી સ્થૂળતાની સમસ્યા અને તેનાથી થતી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ વિશે જાગૃતિ લાવવા અને લોકોને સ્થૂળતા ઘટાડવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે દર 4 માર્ચે વિશ્વ સ્થૂળતા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. અગાઉ તે ૧૧ ઓક્ટોબરના રોજ ઉજવવામાં આવતો હતો.
સ્થૂળતા અથવા વધુ વજનની સમસ્યા વૈશ્વિક સ્તરે તમામ ઉંમરના લોકોમાં વધતી જોવા મળી રહી છે. વજન વધવાથી ફક્ત તમારા દેખાવમાં જ બગાડ નથી થતો, પરંતુ તે ગંભીર અને ક્રોનિક રોગોનું જોખમ પણ અનેકગણું વધારે છે. અભ્યાસો દર્શાવે છે કે જે લોકોનું વજન વધારે છે તેમની રોગપ્રતિકારક શક્તિ પણ નબળી હોય છે, જે તેમને ચેપી રોગોનું જોખમ વધારે છે. જો તમે પણ વધારે વજનની સમસ્યાથી પરેશાન છો, તો આજથી જ તેને ઘટાડવાનો પ્રયાસ શરૂ કરો.
ભારતીય વસ્તીમાં સ્થૂળતાનું જોખમ વધી રહ્યું છે
જો આપણે આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો સ્પષ્ટ થાય છે કે ભારતમાં 10 કરોડથી વધુ લોકો સ્થૂળતાથી પીડાઈ રહ્યા છે. મોટાભાગના લોકો પેટની વધતી ચરબીથી પરેશાન હોય છે. ભારતમાં, 12% પુરુષો અને 40% સ્ત્રીઓ પેટની ચરબીથી પીડાય છે. કેરળ (65.4%), તમિલનાડુ (57.9%), પંજાબ (62.5%) અને દિલ્હી (59%) આ બધામાં સ્થૂળતાનો દર ઊંચો છે.
બાળકો પણ આ સમસ્યાથી બાકાત નથી. તબીબી અહેવાલો અનુસાર, સ્થૂળતાથી પીડાતા બાળકોની સંખ્યાના સંદર્ભમાં ભારત વિશ્વમાં બીજા ક્રમે છે. એક અંદાજ મુજબ, ભારતમાં લગભગ 8.4% બાળકો મેદસ્વી છે. આ આંકડા ભવિષ્યમાં અનેક પ્રકારના રોગોમાં વધારો થવાની ચિંતા પેદા કરી શકે છે.
સ્થૂળતા અને તેને વધારતી આદતો વિશે જાણો
આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે બધા લોકો માટે સ્થૂળતા વધવાના કારણો જાણવા અને તેને રોકવા માટે પગલાં લેવા જરૂરી છે.
ડોક્ટરો કહે છે કે શરીરમાં ચરબીનું પ્રમાણ વધવાથી સ્થૂળતા વધે છે. આમાં જીવનશૈલી અને આહારની અનિયમિતતા બંને ભૂમિકા ભજવે છે. જંક ફૂડ, ફાસ્ટ ફૂડ, તળેલા ખોરાક અને મીઠા પીણાંનું વધુ પડતું સેવન સ્થૂળતાનું સૌથી મોટું કારણ છે. વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) અનુસાર, જે લોકો બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાક ખાય છે તેમનામાં મેદસ્વી થવાની શક્યતા 70% વધુ હોય છે.
વધુ પડતું બેસવું કે આરામ કરવો જોખમી છે
આહારમાં અનિયમિતતા ઉપરાંત શારીરિક પ્રવૃત્તિનો અભાવ પણ સ્થૂળતા વધારવાનું એક મુખ્ય પરિબળ છે. નિયમિત કસરત ન કરવાથી અથવા દિવસનો મોટાભાગનો સમય બેસી રહેવાથી કે આરામ કરવામાં વિતાવવાથી પણ સ્થૂળતાનું જોખમ વધી શકે છે.
નિષ્ણાતોના મતે, જે લોકો દિવસમાં આઠ કલાકથી વધુ સમય કસરત કરતા નથી અથવા બેસતા રહેતા લોકોમાં વજન વધવાનું જોખમ 60% વધારે હોય છે.
સ્થૂળતા વધવાના આ કારણો વિશે પણ જાણો
- જીવનશૈલી અને આહારની અનિયમિતતાઓ ઉપરાંત, કેટલીક અન્ય પરિસ્થિતિઓ પણ છે જે વજનમાં વધારો કરી શકે છે, જેના પર તમારે ધ્યાન આપવાની જરૂર છે.
- તણાવને કારણે શરીરમાં કોર્ટિસોલ હોર્મોન વધે છે, જે ભૂખ વધારે છે અને સ્થૂળતાનું કારણ બને છે.
- ઊંઘનો અભાવ વજન વધવાનું જોખમ 45% વધારે છે.
- જો માતાપિતામાંથી કોઈ એક મેદસ્વી હોય, તો બાળકમાં મેદસ્વીતાની શક્યતા વધી જાય છે.
- અમુક પ્રકારની દવાઓ જેમ કે એન્ટી-ડિપ્રેસન્ટ્સ, સ્ટેરોઇડ્સ અને જન્મ નિયંત્રણ ગોળીઓ વજનમાં વધારો કરી શકે છે.
- જે લોકો વારંવાર મીઠાવાળા પીણાંનું સેવન કરે છે તેમને મેદસ્વી થવાનું જોખમ 65% વધારે હોય છે.