
આજના સમયમાં પેરેન્ટિંગનું કાર્ય પહેલા કરતાં વધુ પડકારજનક અને જવાબદાર બની ગયું છે. બદલાતા સમયમાં ટેકનોલોજીની ઝડપી ગતિ અને બાળકોના મનોવિજ્ઞાનમાં થઈ રહેલા ફેરફારો સાથે માતાપિતા માટે તેના બાળકોને ન માત્ર અભ્યાસમાં જ ઉત્તમ બનાવો, પરંતુ તેને માનસિક, ભાવનાત્મક અને સામાજિક રીતે પણ મજબૂત બનાવવા જરૂરી બની ગયું છે. આજના વિશ્વમાં ફક્ત તે જ બાળકો સફળ થઈ શકે છે જેની પાસે સંપૂર્ણ આત્મવિશ્વાસ, નિર્ણય લેવાની ક્ષમતા, તેમજ ભાવનાત્મક સમજણ અને તકનીકી કુશળતા હોય. તમારા બાળકને દુનિયા સાથે તાલમેલ જાળવી રાખવા માટે પેરેન્ટિંગની યોગ્ય પદ્ધતિ અપનાવવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. અહીં જાણો પેરેન્ટિંગને લગતી કેટલીક ખાસ ટિપ્સ, જે તમારા બાળકની પ્રગતિમાં મદદ કરશે.
બાળક સાથે વાતચીત જાળવી રાખો
આધુનિક પેરેન્ટિંગની પહેલી શરત એ છે કે માતાપિતાએ તેના બાળકો સાથે મજબૂત વાતચીત કરવી જોઈએ. તમારા અને તમારા બાળકો વચ્ચે એવો બંધન બનાવો કે બાળક તમને બધું ખુલીને કહી શકે. આ ઉપરાંત બાળકો સાથે વાત કરવા માટે તમારા દિનચર્યામાંથી થોડો સમય કાઢો. આ સમય દરમિયાન તેના હૃદયની વાત સાંભળો, તેની શાળા અને મિત્રો વિશે તેની સાથે વાત કરો. જો બાળકને કોઈ સમસ્યા હોય તો તેને સમજવાનો અને તેનો ઉકેલ લાવવાનો પ્રયાસ કરો. જ્યારે તમે બાળકને અટકાવ્યા વિના સાંભળો છો, અને શાંતિથી બેસીને તેમની મૂંઝવણ દૂર કરો છો, ત્યારે બાળકનો આત્મવિશ્વાસ વધે છે. તેની નિર્ણય લેવાની ક્ષમતા વધે છે.
ડિજિટલ દુનિયાને સમજદારીપૂર્વક સ્વીકારો
આજના બાળકો મોબાઈલ, લેપટોપ અને ઈન્ટરનેટની દુનિયામાં જન્મી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં તેને આ બધી બાબતોથી સંપૂર્ણપણે દૂર રાખવા શક્ય નથી, પરંતુ બાળકને આ બાબતોનો સ્માર્ટલી ઉપયોગ કરવાનું ચોક્કસપણે શીખવી શકાય છે. માતાપિતાએ તેના બાળકોને સ્ક્રીન સમયનો સંતુલિત ઉપયોગ કરવાનું શીખવવું જોઈએ. ઓનલાઈન સલામતી, યોગ્ય સામગ્રી અને ડિજિટલ નીતિશાસ્ત્ર વિશે પણ ખુલ્લેઆમ વાત કરો. તમારે મોબાઇલ, ટીવી અને લેપટોપનો ઉપયોગ પણ મર્યાદામાં કરવો જોઈએ કારણ કે ધ્યાનમાં રાખો કે બાળક તમને જોઈને જ શીખે છે.
બાળકને સ્વતંત્ર બનાવો
તમારા બાળકને સફળ અને આત્મવિશ્વાસથી ભરપૂર બનાવવા માટે બાળપણથી જ તેને સ્વતંત્ર બનાવવું મહત્વપૂર્ણ છે. આ માટે તમે બાળકને નાની જવાબદારીઓ આપી શકો છો. જેમ કે તમારી બેગ પેક કરવી, તમારા કપડાં પસંદ કરવા કે ટેબલ પર ખોરાક મૂકવો. બાળક ઘણી બધી બાબતો સરળતાથી શીખી શકે છે. આમ કરવાથી બાળક પોતાનું કામ જાતે કરવાનું શીખી જશે અને ધીમે ધીમે આત્મનિર્ભર બનશે. એટલું જ નહીં, તે તેમનામાં જવાબદારીની ભાવના પણ જગાડે છે અને તે સમસ્યાઓના ઉકેલો જાતે શોધવાનું શીખે છે. આ ગુણ પાછળથી તેમના વ્યાવસાયિક અને અંગત જીવનમાં સફળતાનો આધાર બની જાય છે.
બાળકની રુચિ જાણો અને તેને પ્રોત્સાહિત કરો
દરેક વ્યક્તિની પોતાની પસંદ અને નાપસંદ હોય છે. અથવા તમે એમ કહી શકો કે દરેકના રસનું ક્ષેત્ર અલગ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં તમારા બાળકને શું રસ છે તે સમજો અને તેને અભ્યાસ ઉપરાંત તેના રસના ક્ષેત્રમાં આગળ વધવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો. જ્યારે બાળક તેના રસના ક્ષેત્ર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, ત્યારે તેની સફળતાની શક્યતાઓ વધી જાય છે.
સકારાત્મકતા સાથે શિસ્તનો પાઠ શીખવો
હવે એ દિવસો ગયા જ્યારે બાળકોને ઠપકો આપીને સભ્યતાના પાઠ ભણાવવામાં આવતા હતા. આજના સમયમાં બાળકોને ઠપકો આપીને કંઈ શીખવી શકાતું નથી. હવે સમય છે કે બાળકોને પ્રેમ અને સકારાત્મકતા સાથે શિસ્તનો પાઠ શીખવવામાં આવે. જ્યારે બાળક ભૂલ કરે છે, ત્યારે તેના પર બૂમ પાડવા કે ગુસ્સે થવાને બદલે, તેની ભૂલો પ્રેમ અને શાંતિથી સમજાવો. તેની લાગણીઓનો આદર કરો. આનાથી બાળક સુરક્ષિત અનુભવશે અને સકારાત્મકતા સાથે પોતાની ભૂલોમાંથી શીખીને આગળ વધશે.