
બાળકોનું ભવિષ્ય પણ તેના બાળપણ પર ઘણી હદ સુધી આધાર રાખે છે. કારણ કે તેની ઘણી આદતોનો પાયો બાળપણમાં જ નંખાઈ જાય છે અને આ આદતોને ઘડવામાં માતાપિતા સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. માતાપિતાની ફરજ અને જવાબદારી છે કે તેઓ તેના બાળકોને સાચા અને ખોટા વચ્ચેનો તફાવત શીખવે. તમારા બાળકોને જરૂર હોય ત્યારે ટેકો આપો અને જ્યારે તેઓ ભૂલો કરે ત્યારે તેને રોકો. એકંદરે માતાપિતાએ જાણવું જોઈએ કે તેના બાળકોને ક્યાં પ્રેમ અને ટેકો આપવો અને ક્યાં નહીં. બાળકોને સાચો રસ્તો બતાવવા માટે સીમા નક્કી કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. નહિંતર આ આદતો બાળપણમાં કદાચ વધારે નુકસાન ન પહોંચાડે પરંતુ બાળકોના ભવિષ્ય પર નકારાત્મક અસર કરી શકે છે. અહીં કેટલીક એવી આદતો વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ જેમાં તમારે તમારા બાળકને બિલકુલ ટેકો ન આપવો જોઈએ.
બાળકની દરેક માંગણીને હા ન કહો
ઘણીવાર બાળકો નાની નાની બાબતો પર જિદ્દ શરૂ કરે છે અને ક્યારેક માતા-પિતા તેને શાંત પાડવા માટે સંમત થાય છે. હવે કેટલાક કિસ્સાઓમાં આ ઠીક છે, પરંતુ જો તમે દર વખતે તમારા બાળકના જિદ્દને વશ થશો, તો આ આદત ભવિષ્યમાં તેને ઘણી મુશ્કેલીમાં મુકશે. જ્યારે તમે બાળકની દરેક માંગણી સાથે સંમત થાઓ છો, ત્યારે તેને ફક્ત 'હા' સાંભળવાની આદત પડી જાય છે. તે વિચારે છે કે રડીને કે કોઈ નાટક કરીને તે જે ઇચ્છે છે તે મેળવી શકે છે. આવા બાળકો પાછળથી ભાવનાત્મક રીતે નબળા અને હઠીલા બની જાય છે.
દરેક બાબતમાં બાળકનો પક્ષ લેવો
તમારા બાળકને ટેકો આપવો મહત્વપૂર્ણ છે. પણ ભૂલ કોની છે તે જાણ્યા વિના દર વખતે આંખ આડા કાન કરીને બાળકનો પક્ષ લેવો એ બિલકુલ સમજદારી નથી. જો તમારું બાળક ઝઘડામાંથી ઘરે આવ્યું હોય અને કોઈ તમને તેના વિશે ફરિયાદ કરે, તો તરત જ તમારા બાળકનો પક્ષ લેવાનું શરૂ ન કરો. પહેલા બંને પક્ષોને યોગ્ય રીતે સાંભળો અને જે સાચું છે તેનો પક્ષ લો. તમારા બાળકને તે સમયે ખરાબ લાગશે, પરંતુ પછીથી તે પોતાની ભૂલ સ્વીકારવાનું શીખી જશે અને એક સારો વ્યક્તિ બનશે.
બાળકના સ્ક્રીન ટાઇમ પર કોઈ ધ્યાન ન આપવું
બાળકોને શાંત રાખવા માટે માતાપિતા ઘણીવાર તેને ટીવી રિમોટ અથવા સ્માર્ટ ફોન આપે છે. તેને લાગે છે કે ઓછામાં ઓછું આ બહાનું બાળક ઘરે શાંતિથી બેઠું છે. આ કારણે કેટલાક બાળકો આખો દિવસ ફોન કે ટીવીમાં વ્યસ્ત રહે છે અને માતા-પિતા ખાસ ધ્યાન પણ આપતા નથી. જ્યારે આ આદત બાળકના માનસિક અને શારીરિક વિકાસ બંને પર નકારાત્મક અસર કરે છે. નાનપણથી જ તે લોકોથી અલગ થવા લાગે છે અને ક્યારેક ફોનને કારણે તેઓ વિચિત્ર વસ્તુઓના વ્યસની બની જાય છે.
બાળક બેજવાબદાર હોવું
કેટલાક માતા-પિતા તેના બાળકોને કોઈ કામ કરવા દેવા માંગતા નથી. તેના માટે બાળકને પ્રેમ કરવાનો અર્થ એ છે કે બાળક માટે બધું જ કામ કરવું. તેને વધારાનું કંઈ વિચારવાની કે કરવાની જરૂર નથી. પણ હવે તું આખી જિંદગી તેના માટે બધું જ કરતો નહીં રહે. તેથી બાળપણથી જ તેનામાં જવાબદારીની ભાવના કેળવવી વધુ સારું છે. બાળકોને કંઈક એવું કામ સોંપો જેથી તેમનામાં જવાબદારીની ભાવના વિકસે અને તે આત્મનિર્ભર પણ બને.
પોતાની ભૂલો બીજા પર નાખવી
બાળકો ઘણીવાર ડરના કારણે પોતાની ભૂલો છુપાવે છે. ઘણી વખત તે તેને બીજાઓ પર લાદે છે. હવે જો માતા-પિતા તેને અવગણશે અથવા તેની મજાક ઉડાવશે, તો બાળક ભવિષ્યમાં પણ આવું જ કરશે. જો બાળક ભવિષ્યમાં કોઈ ભૂલ કરશે, તો તે તેના માટે પોતાના બદલે બીજા કોઈને જવાબદાર ઠેરવશે. તેથી માતાપિતાનું કર્તવ્ય છે કે તે બાળપણથી જ તેના બાળકોને તેની ભૂલોની જવાબદારી લેવાનું અને તેની ભૂલોમાંથી શીખવાનું શીખવે.