Last Update :
03 Jul 2025
આ દિવસોમાં નવરાત્રિ ચાલી રહી છે. ત્રીજા દિવસે મા દુર્ગાના ત્રીજા સ્વરૂપ એટલે કે ચંદ્રઘંટાની પૂજા કરવામાં આવે છે. મા ચંદ્રઘંટાને શાંત, સૌમ્ય અને પ્રેમાળ માનવામાં આવે છે, જે પોતાના ભક્તોની દરેક ઇચ્છા પૂર્ણ કરે છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
આવું જ એક મંદિર નૈનીતાલના તળાવ શહેરમાં છે. આ મંદિરમા નૈના અથવા નૈના દેવીનું છે. જેને ૫૧ શક્તિપીઠોમાંથી એક માનવામાં આવે છે. તેની માન્યતા ભગવાન શિવ સાથે પણ જોડાયેલી છે.
મા સતીની આંખ નૈનીતાલમાં પડી
એવું માનવામાં આવે છે કે દેવી સતીની આંખ અહીં પડી હતી. આ પછી મા નૈના દેવીની સ્થાપના અહીં એટલે કે નૈનીતાલમાં થઈ હતી. દેવીના શરીરના ટુકડા કર્યા પછી તેમની ડાબી આંખ અહીં પડી હતી. પુરાણોમાં વર્ણન છે કે દેવી પાર્વતીના પિતા દક્ષ પ્રજાપતિએ એક વિશાળ યજ્ઞનું આયોજન કર્યું હતું, પરંતુ ભગવાન શિવને આ યજ્ઞમાં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું. માતા પાર્વતી આમંત્રણ વિના તેમના પિતાના સ્થળે યોજાઈ રહેલી વિધિમાં પહોંચી ગયા. ત્યાં તેમણે જોયું કે વિધિ દરમિયાન, ઋષિઓ અને સંતો સહિત તમામ દેવી-દેવતાઓ માટે બેસવા માટે યોગ્ય સ્થાન હતું, પરંતુ તેમના પતિ એટલે કે ભગવાન શિવ માટે કોઈ સ્થાન રાખવામાં આવ્યું ન હતું, જેના કારણે માતા પાર્વતી ખૂબ જ દુઃખી થઈ અને પોતાના પતિનું અપમાન સહન કરી શકી નહીં.
પિતા દ્વારા પોતાના પતિની અવગણનાથી દુઃખી થઈ દેવી પાર્વતી યજ્ઞના હવન કુંડમાં કૂદી પડી અને સતી થઈ ગઈ. માતા સતી થઈ ગયાના સમાચાર મળતાં ભગવાન શિવ ખૂબ ગુસ્સે થયા. તેમણે પાર્વતીના શરીરને અગ્નિ કુંડમાંથી બહાર કાઢ્યું અને બ્રહ્માંડની પરિક્રમા શરૂ કરી. ભગવાન શિવનો ક્રોધ જોઈને બ્રહ્માંડમાં ખળભળાટ મચી ગયો અને પ્રકૃતિનું સંતુલન બગડવા લાગ્યું.
બ્રહ્માંડના અસંતુલનને કારણે ત્રણેય લોકમાં ખળભળાટ મચી ગયો. ત્યારબાદ બ્રહ્માંડના તારણહાર ભગવાન વિષ્ણુએ સુદર્શન ચક્રથી સતીના શરીરના ટુકડા કરી દીધા. જેમાં માતા પાર્વતીની ડાબી આંખ અહીં એટલે કે નૈનીતાલમાં પડી. જેના પછી આ સ્થળનું નામ નૈનીતાલ પડ્યું. એવું કહેવાય છે કે જ્યાં પણ માતા સતીના શરીરના ભાગો પડ્યા, તે સ્થળોએ શક્તિપીઠો રચાયા, તે શક્તિપીઠોમાંથી એક નૈનીતાલમાં પણ સ્થિત છે.
માતા નૈના દેવી પોતાની આંખોથી દુઃખ દૂર કરે છે
માતા નૈના અહીં નૈના રૂપી ભગવતીના રૂપમાં બિરાજમાન છે. એવું માનવામાં આવે છે કે માતા દુર્ગા પોતાની આંખોથી દરેક મનુષ્યના દુઃખ અને દુઃખ જુએ છે અને ભક્તોની દરેક ઇચ્છા પૂર્ણ કરે છે. નવરાત્રિ દરમિયાન, માતા નૈના દેવી મંદિરમાં સતત નવ દિવસ સુધી ભવ્ય પૂજા કરવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન, માતા નૈના દેવી મંદિરમાં ભક્તો માતાની પૂજામાં મગ્ન જોવા મળે છે.
તે જ સમયે, નૈનીતાલમાં નવરાત્રિ નિમિત્તે, માતા નૈના દેવી મંદિરમાં ભક્તોની ભીડ ઉમટી રહી છે. માતા નૈના દેવીના દર્શન માટે લોકોની લાંબી કતારો લાગી રહી છે, જેમાં સ્થાનિક લોકો તેમજ બહારથી આવતા પ્રવાસીઓનો સમાવેશ થાય છે. નૈના દેવી ઉપરાંત, પાષાણ દેવી મંદિર, ગોલુ દેવતા મંદિર, હનુમાનગઢ, શીતળા દેવી, ગંગાનાથ મંદિર સહિત અન્ય મંદિરોમાં ભક્તોની ભારે ભીડ જોવા મળી રહી છે.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.
