Last Update :
01 May 2025
દર વર્ષે 1 મેના રોજ ઉજવાતો મહારાષ્ટ્ર દિવસ મહારાષ્ટ્રીયનોના હૃદયમાં એક વિશેષ સ્થાન ધરાવે છે કારણ કે તે પશ્ચિમ ભારતીય રાજ્યની રચનાનું પ્રતીક છે. ભાષાકીય ધોરણે બોમ્બે પુનર્ગઠન અધિનિયમ અમલમાં આવ્યા પછી 1 મે 1960ના રોજ મહારાષ્ટ્ર અસ્તિત્વમાં આવ્યું. આ કાયદા દ્વારા જ તત્કાલીન બોમ્બે રાજ્યમાંથી બે નવા રાજ્યો બનાવવામાં આવ્યા - મરાઠીભાષી લોકો માટે મહારાષ્ટ્ર અને ગુજરાતીભાષી લોકો માટે ગુજરાત.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
આ રાજ્ય મરાઠી ભાષી લોકો માટે બન્યું હતું
તમને જણાવી દઈએ કે 1960 પહેલા મહારાષ્ટ્ર મોટા બોમ્બે રાજ્યનો ભાગ હતું, જેમાં હાલના મહારાષ્ટ્ર, ગુજરાત અને મધ્યપ્રદેશના ભાગોનો સમાવેશ થતો હતો. અહીંના લોકો મરાઠી, ગુજરાતી, કચ્છી અને કોંકણી જેવી વિવિધ ભાષાઓ બોલતા હતા. જોકે, પ્રદેશો વચ્ચે ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક તફાવતોને ધ્યાનમાં રાખીને રાજ્ય પુનર્ગઠન પંચે ભાષાના આધારે રાજ્યોની રચના કરવાની ભલામણ કરી. ત્યારબાદ મરાઠીભાષી લોકો માટે મહારાષ્ટ્ર એક અલગ રાજ્ય તરીકે સ્થાપિત થયું, જેની રાજધાની મુંબઈ (તે સમયે બોમ્બે) હતી.
લોકોએ કર્યું હતું આંદોલન
મહારાષ્ટ્રની રચના ફક્ત સરકારી નિર્ણય નહોતો. તે મરાઠીભાષી લોકોની આકાંક્ષાઓ અને સંઘર્ષોનો વિજય હતો, જેમણે તેની ભાષાકીય ઓળખ અને સાંસ્કૃતિક સ્વાયત્તતા માટે સખત લડત આપી હતી. સંયુક્ત મહારાષ્ટ્ર આંદોલન જેમાં લોકોના વિશાળ વિરોધ, રેલીઓ અને પ્રદર્શનો હતા, તેણે રાજ્યને આકાર આપવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી.
સંઘર્ષની જીતની ઉજવણી
મહારાષ્ટ્ર દિવસ એ ભાષાકીય અને સાંસ્કૃતિક અધિકારો માટેના આ કઠોર વિજયની ઉજવણી છે. આ દિવસ મહારાષ્ટ્રના નિર્માણ માટે પોતાના જીવ આપનારા અસંખ્ય લોકોના બલિદાનને માન આપવાનો દિવસ છે. સંયુક્ત મહારાષ્ટ્ર સમિતિના નેતાઓથી લઈને શાંતિપૂર્ણ વિરોધ પ્રદર્શનોમાં ભાગ લેનારા સામાન્ય નાગરિકો સુધી, મહારાષ્ટ્ર દિવસ તેમની અતૂટ પ્રતિબદ્ધતા અને સ્થિતિસ્થાપકતાને શ્રદ્ધાંજલિ આપે છે. આજે મહારાષ્ટ્ર એક સમૃદ્ધ અર્થતંત્ર ધરાવતું રાજ્ય છે, જ્યાં એવી સંસ્થાઓ, શાળાઓ, કોલેજો વગેરે છે જે વિશ્વ સાથે સ્પર્ધા કરે છે. મહારાષ્ટ્ર દિવસ રાજ્યના સફળતા પ્રાપ્ત કરવાના સંઘર્ષની યાદમાં ઉજવવામાં આવે છે.
