Last Update :
12 May 2025
પૂનમની રાત્રે ચંદ્ર ધ્યાન
"પૂનમની રાત્રે ધ્યાન ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. ચંદ્ર અને આધ્યાત્મિક પ્રથાઓ વચ્ચે ઊંડો સંબંધ છે. પૂનમની રાત્રે ચાંદની નીચે કરવામાં આવતું ધ્યાન અત્યંત સુંદર અને ગહન હોય છે." - ગુરુદેવ શ્રી શ્રી રવિશંકર
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
ચંદ્ર આપણા જીવનનો એક અભિન્ન ભાગ છે. તહેવાર હોય કે કોઈ કાર્યની શરૂઆત, પ્રાચીન સમયમાં બધું ચંદ્રની સ્થિતિ અનુસાર નક્કી કરવામાં આવતું હતું. ઉદાહરણ તરીકે, ઈદ, ગુરુ પૂર્ણિમા અને હોળી વગેરે તહેવારોની તારીખો ચંદ્ર તિથિના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે.
પૂનમની રાત કેવી હોય છે? પૂનમના દિવસે શું થાય છે?
પૂનમની રાત્રે ચંદ્ર પૃથ્વી પરથી સંપૂર્ણપણે ચમકતો દેખાય છે. આ દિવસે પૃથ્વી સૂર્ય અને ચંદ્રની વચ્ચે હોય છે અને ત્રણેય એક સીધી રેખામાં હોય છે.
પૂર્ણ ચંદ્રનો પ્રતીકાત્મક અર્થ પૂર્ણ ચંદ્રનું પ્રતીકવાદ
પૂર્ણિમાના મહત્વને અલગ અલગ સંસ્કૃતિઓમાં અલગ અલગ રીતે સમજાવવામાં આવ્યું છે. કેટલાકમાં તેને ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક માર્ગ સાથે જોડવામાં આવ્યું છે અને કેટલાકમાં તેને ફક્ત સમયનો સૂચક માનવામાં આવ્યો છે. ભારતમાં પ્રાચીન કાળથી એવી માન્યતા છે કે પૂર્ણિમાની ક્ષણ મુખ્યત્વે બ્રહ્માંડમાં પાણીના પ્રવાહને અસર કરે છે. બૌદ્ધો આને આધ્યાત્મિક માર્ગ પર પ્રગતિનું સૂચક માને છે. એવું માનવામાં આવે છે કે પૂર્ણ ચંદ્ર આપણા મન અને આત્માને અસર કરે છે, તેથી તેને ગાંડપણનું કારણ પણ માનવામાં આવે છે.
પૂર્ણ ચંદ્રનું મહત્ત્વ
બ્રહ્માંડની દરેક વસ્તુનો બીજી દરેક વસ્તુ પર પ્રભાવ પડે છે. તેવી જ રીતે, પૂર્ણિમાના ચંદ્ર અને અમાસના દિવસો પણ માનવ શરીર અને મન પર અસર કરે છે. પરંતુ જે લોકો પ્રાણાયામ, ધ્યાન અને યોગ કરે છે તેઓ આ બધી અસરોથી મુક્ત થઈ જાય છે.
ચંદ્રનો આપણા શરીર પર પ્રભાવ કેવી રીતે અસર કરે છે?
આપણે જે ખોરાક ખાઈએ છીએ તે મુખ્યત્વે બે પ્રકારની ઉર્જામાં રૂપાંતરિત થાય છે - માનસિક ઉર્જા અને જીવન ઉર્જા. માનસિક ઉર્જાનું કેન્દ્ર પિનિયલ ગ્રંથિમાં છે જ્યાંથી જીવન માટે ઉપયોગી હોર્મોન્સ સ્ત્રાવ થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ચંદ્ર અહીં પ્રવેશ કરે છે અને રાત્રે સૂઈએ છીએ ત્યારથી સવારે જાગવા સુધી આપણને માર્ગદર્શન આપે છે.
ચંદ્રના પ્રકાશની અસર મનુષ્યો, છોડ, પ્રાણીઓ અને જીવંત પ્રાણીઓ પર પડે છે. માનવ શરીર ૭૦% પાણીથી બનેલું છે - તેથી પૂર્ણિમાની રાત્રે ધ્યાન સાધક માટે પોતાની અંદર જોવા, મનની બહાર જવા અને દિવ્યતાનો અનુભવ કરવા માટે અત્યંત ફાયદાકારક છે.
"ચંદ્રનો આધ્યાત્મિકતા સાથે ઊંડો સંબંધ હોવાથી, પૂર્ણિમાની રાત્રે ધ્યાન કરવું ફાયદાકારક છે." -
પૂર્ણિમાની રાત્રિનું ધ્યાન મન અને શરીરમાં તાજગી લાવે છે. તે પૂર્વ કે પશ્ચિમ દિશામાં બેસીને કરવામાં આવે છે. ચાંદનીના પ્રકાશમાં ખુલ્લી જગ્યામાં આ ધ્યાન કરવું શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.
