Last Update :
11 Feb 2025
મહાશિવરાત્રી કે કોઈપણ શિવ પૂજામાં ભાંગ અનેબિલિપત્રનું વિશેષ મહત્વ છે. આ બંને ભગવાન શિવને અર્પણ કરવામાં આવતી મુખ્ય પૂજા સામગ્રીમાંની એક છે. ભલે આ પરંપરા સદીઓથી ચાલી આવી રહી છે, શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે ભગવાન શિવને ભાંગ અનેબિલિપત્ર ચઢાવવા પાછળનું કારણ શું છે? ચાલો જાણીએ કેનાબીસ અને બિલિપત્રનું ધાર્મિક, પૌરાણિક અને વૈજ્ઞાનિક મહત્વ.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
ભાંગ અને બિલિપત્ર: શિવ પૂજામાં ભાંગ અનેબિલિપત્રનું શું મહત્વ છે?
શિવ ઉપાસનામાં ભાંગનું મહત્વ
૧. પૌરાણિક મહત્વ
પુરાણો અનુસાર, જ્યારે સમુદ્ર મંથન થયું ત્યારે તેમાંથી હલાહલ ઝેર નીકળ્યું. આ ઝેરની અસરથી સમગ્ર બ્રહ્માંડ મુશ્કેલીમાં મુકાઈ ગયું. પછી ભગવાન શિવે તે ઝેર પોતાના ગળામાં લીધું, જેના કારણે તેમનું ગળું વાદળી થઈ ગયું અને તેમને "નીલકંઠ" કહેવામાં આવ્યા. એવું માનવામાં આવે છે કે ગાંજાના સેવનથી તેમના શરીરમાં થતી બળતરા શાંત થઈ ગઈ હતી. એટલા માટે ભક્તો શિવ પૂજા દરમિયાન ભાંગ ચઢાવે છે જેથી ભગવાન શિવને શીતળતા મળે.
૨. ધાર્મિક મહત્વ
પ્રસાદ તરીકે ભાંગનું સેવન ભક્તો માટે ભગવાન શિવના આશીર્વાદ મેળવવાનો એક માર્ગ માનવામાં આવે છે. ભાંગને ભગવાન શિવની કૃપાનું પ્રતીક પણ માનવામાં આવે છે કારણ કે તે ધ્યાન અને સાધનામાં મદદ કરે છે.
૩. વૈજ્ઞાનિક મહત્વ
ગાંજો ઔષધીય રીતે પણ વપરાય છે. તેમાં પીડા રાહત ગુણધર્મો છે અને તેનો ઉપયોગ આયુર્વેદમાં અમુક રોગોની સારવાર માટે થાય છે. જોકે, તેનો સંતુલિત ઉપયોગ જ ફાયદાકારક છે.
શિવ પૂજામાં બિલિપત્રનું મહત્વ
૧. પૌરાણિક માન્યતા
ભગવાન શિવને બિલિપત્ર ખૂબ જ પ્રિય માનવામાં આવે છે. સ્કંદ પુરાણમાં વર્ણવવામાં આવ્યું છે કે ભગવાન શિવની પૂજામાંબિલિપત્ર ચઢાવવાથી ઘણા જન્મોના પાપનો નાશ થાય છે. એક દંતકથા અનુસાર, દેવી લક્ષ્મીએ ભગવાન શિવની પૂજા કરીને અ નેબિલિપત્ર ચઢાવીને તેમને પ્રસન્ન કર્યા હતા.
૨. ધાર્મિક મહત્વ
બિલિપત્રના ત્રણ પાંદડા ત્રિદેવ (બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, મહેશ) નું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. તેને શિવલિંગ પર અર્પણ કરવાથી વિશેષ પુણ્ય મળે છે અને ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થાય છે.
૩. વૈજ્ઞાનિક અભિગમ
બિલીપત્ર ઔષધીય ગુણોથી ભરપૂર છે. તેમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ હોય છે જે શરીરને અનેક પ્રકારના ચેપથી બચાવે છે. ઉપરાંત, તેની સુગંધ મનને શાંતિ અને તાજગી પ્રદાન કરે છે.
શિવ પૂજામાં ભાંગ અનેબિલિપત્ર કેવી રીતે ચઢાવવું?
બિલિપત્ર ચઢાવવાની સાચી રીત
બિલિપત્રને સારી રીતે ધોઈને અર્પણ કરો.
પાંદડા પર કોઈ છિદ્રો કે કાપ ન હોવા જોઈએ.
બિલિપત્રને ઊંધું ન રાખો, તેને સીધું શિવલિંગ પર અર્પણ કરો.
"ૐ નમઃ શિવાય" મંત્રનો જાપ કરતી વખતેબિલિપત્ર અર્પણ કરો.
ભાંગ ચઢાવવાની યોગ્ય રીત
શિવલિંગ પર ભાંગ ચઢાવતા પહેલા, તેને ગંગાજળથી શુદ્ધ કરો.
શિવલિંગ પર અર્પણ કરતી વખતે, "ૐ નીલકંઠાય નમઃ" મંત્રનો જાપ કરો.
પ્રસાદ તરીકે મર્યાદિત માત્રામાં જ ગાંજો ખાઓ.
ભગવાન શિવની પૂજામાં ભાંગ અને બિલિપત્રનું ઊંડું ધાર્મિક, પૌરાણિક અને વૈજ્ઞાનિક મહત્વ છે. આ ફક્ત શિવભક્તો માટે એક પરંપરા નથી, પરંતુ આધ્યાત્મિક અને ઔષધીય રીતે પણ ફાયદાકારક છે. મહાશિવરાત્રી કે કોઈપણ દિવસે ભગવાન શિવની પૂજામાં આનો ઉપયોગ કરીને શિવજીના આશીર્વાદ મેળવી શકાય છે.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.
