રાત્રે ઉંઘતા ખરાબ સપનાં આવી રહ્યા છે? ઓશિકા નીચે છરી રાખવાનું કેમ કહે છે દાદીમા!

"તમારા ઓશિકા નીચે છરી રાખો અને તમને કોઈ ખરાબ સપના નહીં આવે..." આ કહેવત માત્ર લોક માન્યતા નથી, પરંતુ તે માનસિક શાંતિ, સુરક્ષા અને સાંસ્કૃતિક પરંપરાનું પણ પ્રતીક છે. ભારતીય દાદીમાઓ ઘણીવાર બાળકોને આ કહે છે.  ભલે તેનો કોઈ વૈજ્ઞાનિક આધાર નથી, આ વિધાન પરંપરાગત જીવનશૈલી, માન્યતાઓ અને ભાવનાત્મક રક્ષણનો એક ભાગ છે.

GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો

   

સાંસ્કૃતિક માન્યતાઓ અને લોક માન્યતાઓ

ભારતમાં ઘણી જગ્યાએ, ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં, લોકો ખરાબ સપનાઓથી બચવા માટે ઓશિકા નીચે છરી રાખે છે. એવું માનવામાં આવતું હતું કે છરીમાં નકારાત્મક શક્તિઓનો નાશ કરવાની ક્ષમતા છે.  છરી દુષ્ટ આત્માઓ અથવા ભૂતોને પણ દૂર રાખે છે.

સુરક્ષા અને આત્મવિશ્વાસ

બીજું પાસું એ છે કે છરીનો ઉપયોગ બાળકો માટે માનસિક રક્ષણના સ્વરૂપ તરીકે થતો હતો. બાળપણમાં બાળકોને રાત્રે ડર લાગવો સામાન્ય છે અને દાદીમા ઇચ્છતા હતા કે બાળકો રાત્રે આરામથી સૂઈ શકે. છરીને ઓશિકા નીચે રાખવાથી બાળકને માનસિક શાંતિ અને સલામતીનો અહેસાસ થતો હોય છે. આ એક પ્રકારનો ભાવનાત્મક ટેકો હતો જેણે બાળકોને ડર દૂર કરવામાં મદદ કરી.

ધર્મ અને ગુપ્તવાદનો પ્રભાવ

ભારતમાં તંત્ર-મંત્રની પ્રથા ઘણી જૂની છે. ઘણા લોકો માને છે કે તંત્ર-મંત્ર દ્વારા દુષ્ટ શક્તિઓને નિયંત્રિત કરી શકાય છે. છરીને એક પ્રકારના તાંત્રિક ઉપાય તરીકે જોવામાં આવતું હતું. તેને એક પ્રકારનું "રક્ષણાત્મક કવચ" માનવામાં આવતું હતું જે દુષ્ટ પ્રભાવો અને ભૂતોને દૂર રાખે છે.  ખાસ કરીને રાત્રે જ્યારે અંધારું અને શાંત વાતાવરણ હોય ત્યારે ખરાબ સપના અને દુષ્ટ આત્માઓ આવવાનો ભય રહેતો હતો.  આવી સ્થિતિમાં ઓશિકા નીચે છરી રાખવી એ તે માન્યતાઓનો એક ભાગ હતો.

મનોવૈજ્ઞાનિક પાસાઓ

જો આપણે આ વિધાનને મનોવૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણથી જોઈએ, તો આ પણ એક પ્રકારનું જ્ઞાનાત્મક સંરક્ષણ તંત્ર હોઈ શકે છે. જ્યારે બાળકોને એવું માનવામાં આવતું કે તેમની પાસે છરી છે, ત્યારે તેમનો ડર ઓછો થઈ ગયો અને તેમને લાગ્યું કે તેમની પાસે કોઈ શક્તિશાળી વસ્તુ છે જે તેમને ભયથી બચાવશે.  આ માનસિક સ્થિતિ તેમની ચિંતા અને ભય ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે, જેનાથી તેઓ શાંતિથી સૂઈ શકે છે.

વ્યવહારુ અભિગમ

એવું પણ શક્ય છે કે પ્રાચીન સમયમાં લોકો પોતાના ઘરોમાં સુરક્ષાના પગલાં તરીકે તીક્ષ્ણ વસ્તુઓનો ઉપયોગ કરતા હતા અને રાત્રે સલામતી માટે નજીકમાં છરી રાખવાની આદત બની ગઈ હશે. પછી આ આદત બાળકોમાં પણ કેળવવામાં આવી, જેથી તેઓ રાત્રે આત્મરક્ષિત અનુભવી શકે.

નોંધ:-   આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ ન lpથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.