એક જ ગોત્રમાં લગ્ન કરવા શા માટે પ્રતિબંધિત છે?  જાણો દાદીમાના આ નિવેદનનું વૈજ્ઞાનિક મહત્ત્વ

હિંદુ ધર્મમાં લગ્નને ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.  ભારતીય સમાજમાં લગ્ન માટે ઘણા નિયમો અને રિવાજો છે જેનું પાલન કરવું જરૂરી છે.  તેમાંથી એક એ છે કે એક જ ગોત્રમાં લગ્ન ન કરવા.  હિન્દુઓમાં લગભગ દરેક જણ આ પ્રણાલીને અનુસરે છે.  સમાન ગોત્રના લોકો સમાન મૂળ ધરાવતા નથી.

GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો

   

એક જ ગોત્રમાં હિન્દુ લગ્ન શા માટે પ્રતિબંધિત છે?

વૈદિક સમયગાળામાં, તેનું વર્ગીકરણ ગોત્ર સપ્તર્ષિ (7 ઋષિ) અંગીરસ, અત્રિ, ગૌતમ, કશ્યપ, ભૃગુ, વશિષ્ઠ અને ભારદ્વાજ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.  હિંદુ સમુદાયોમાં સમાન ગોત્ર હેઠળ લગ્ન કરવા પર પ્રતિબંધ છે કારણ કે ભાગીદારો વચ્ચેના નજીકના ડીએનએ સંબંધો જો તેઓ સમાન ગોત્રના હોય તો  સમાન ગોત્ર ધરાવતા લોકો સંબંધી છે.  સમાન-ગોત્ર લગ્ન ટાળવામાં આવે છે કારણ કે ડીએનએ સાથે પરિચિતતા વારસાગત અનિયમિતતા તરફ દોરી શકે છે.

વિજ્ઞાન શું કહે છે?

તેનું એક વૈજ્ઞાનિક પાસું પણ છે, જેને ઇનબ્રીડિંગ કહેવામાં આવે છે.  વૈજ્ઞાનિકો પણ માને છે કે એક જ ગોત્રની અંદર લગ્ન કરવાથી બાળકોને શારીરિક ખામી, માનસિક અને ચારિત્ર્ય ખામીઓનું જોખમ રહે છે.  પૌરાણિક દૃષ્ટિકોણથી, કુળના દરેક ઋષિની પોતાની પ્રતિષ્ઠા હોય છે, તેથી, એક જ ગોત્રમાં સામેલ લોકોને એક જ પરિવારના સભ્યો માનવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો : જાન્યુઆરીમાં સંકટ ચોથનું વ્રત ક્યારે છે, તારીખ અને સમય નોંધો

ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર એક જ ગોત્રના છોકરા-છોકરીઓ ભાઈ-બહેન બને છે.  શાસ્ત્રો અનુસાર એક જ ગોત્રમાં લગ્ન કરવું એ હિંદુ ધર્મમાં પાપ છે.  ઋષિઓએ આ લગ્ન પ્રથાને ગોત્ર પરંપરાનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું છે.  એક જ ગોત્રમાં લગ્ન કરવાથી ઘણીવાર આનુવંશિક ખામીઓ થાય છે.

નોંધ:-   આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.