ભારતે પાકિસ્તાન સાથે વ્યાપારિક સંબંધો પર મૂક્યું પૂર્ણવિરામ, નવું બજાર શોધવાના પડ્યા ફાંફા

જમ્મુ - કાશ્મીરના પહેલગામમાં થયેલા આતંકવાદી હુમલા બાદ ભારતે પાકિસ્તાન સાથે વ્યાપારિક સંબંધો પર પણ પૂર્ણવિરામ મુકી દીધું છે. એ પછી પાકિસ્તાનને સેંધા નમક (Rock Salt)ના  વેપારીઓને નવા બજારો શોધવાની નોબત આવી છે. પાકિસ્તાનમાંથી 'હિમાલયન પિંક સોલ્ટ' નામક સેંધા નમક ખરીદનાર ભારત મોટો દેશ હતો, પરંતુ હવે ભારતે સેંધા નમક ખરીદવાનું બંધ કરતાં પાકિસ્તાનને હવે અન્ય દેશોમાં વેચવા માટે ફાંફા પડી રહ્યા છે. પાકિસ્તાન હવે અમેરિકા, ચીન અને વિયેતનામ જેવા દેશોમાં નિકાસ વધારવા માટે સતત કોશિશ કરી રહ્યું છે. વર્ષ 2024 માં  પાકિસ્તાને 3,50,000 ટન રોક મીઠાનો (સેંધા નમક) નિકાસ કર્યું હતું. જેની કિંમત લગભગ 12 કરોડ ડોલર છે.
 
પાકિસ્તાનની અવળચંડાઈ બાદ ભારતે વ્યાપારિક સંબંધો તોડી નાખતા પાકિસ્તાનને સેંધા નમકના વ્યવસાયમાં મોટી અસર થઈ છે. પાકિસ્તાન વિશ્વમાં સેંધા નમકનો સૌથી મોટો ઉત્પાદક અને નિકાસકાર છે. પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતના ખેવરામાં રોક મીઠાની સૌથી મોટી ખાણ છે. અહીં 30 પ્રોસેસિંગ યુનિટ પણ છે.

GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો

   

સેંધા નમક ખરીદનાર સૌથી મોટો દેશ રહ્યો છે ભારત

પાકિસ્તાનમાં સેંધા નમક અને તેની સાથે જોડાયેલા ઉત્પાદનોના નિકાસકાર ગની ઇન્ટરનેશનલના સિનિયર ડિરેક્ટર મન્સૂર અહેમદે આ વિશે વાત કરતાં કહ્યું કે, 'પાકિસ્તાન પાસેથી સેંધા નમક (રોક મીઠુ) ખરીદનાર ભારત સૌથી મોટો દેશ રહ્યો છે. પ્રતિબંધનો અર્થ એ છે કે તે દેશમાં કોઈ નિકાસ થતી નથી.’

ઘણા વર્ષોથી ભારત કાચું સેંધા નમક ખરીદતું હતું

મન્સૂરનું કહેવું છે કે, ભારતીય આયાતકારો ઘણા વર્ષોથી  પાકિસ્તાન પાસેથી કાચું સેંધા નમક (રોક મીઠું) ખરીદતા હતા. પછી તેઓ તેને પ્રોસેસ કરીને પેક કરી ઊંચા ભાવે ભારતીય ઉત્પાદન તરીકે અન્ય દેશોમાં પણ વેચતા હતા. મન્સૂર અહેમદે એમ પણ કહ્યું કે, 'ભારત, પાકિસ્તાન અને ચીન મીઠાના સૌથી મોટા નિકાસકારોમાંના એક છે. પરંતુ, હિમાલયન રોક મીઠું માત્ર પાકિસ્તાનમાં જ મળે છે. આ ભારત કે ચીનમાં જોવા નથી મળતું.'

હવે નવા બજારોમાં નિકાસ વધારવા માટેના પ્રયાસો

ભારત દ્વારા આયાત બંધ કરતાં હવે પાકિસ્તાનના નિકાસકારો નવો વિકલ્પ શોધી રહ્યા છે. પાકિસ્તાનના સોલ્ટ મેન્યુફેક્ચરર્સ એસોસિએશન (SMAP) ના વડા સાયમા અખ્તર કહે છે કે,  'પાકિસ્તાની રોક મીઠાની સમગ્ર વિશ્વભરામાં માંગ છે. લોકો માને છે કે, તેનાથી સ્વાસ્થ્યમાં ઘણા ફાયદા થાય છે. જ્યારે ભારતમાં મીઠું વેચતા હતા ત્યારે 45 થી 50 રૂપિયા પ્રતિ કિલોગ્રામ વેચાતું હતું. હવે આ 70 થી 80 રૂપિયા પ્રતિ કિલોગ્રામ વેચાઈ રહ્યું છે.