Last Update :
09 Jul 2025
ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં વધતા ટર્નઓવરને નિયંત્રિત કરવા માટે, તેને 15-દિવસની સમાપ્તિ સિસ્ટમમાં બદલી શકાય છે જેમાં દર બે અઠવાડિયે ફક્ત એક સમાપ્તિ હોય છે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, સેબી આ અંગે વિચારણા કરી રહી છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી)એ છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં ફ્યુચર્સ અને ઓપ્શન્સ સેગમેન્ટમાં ઘણા ફેરફારો કર્યા છે. સેબીએ જણાવ્યું હતું કે એક્સપાયરીથી લઈને લોટ સાઈઝ સુધીના ફેરફારો નાના રિટેલ ટ્રેડર્સના હિતોનું રક્ષણ કરવાની દિશામાં છે. બેંક નિફ્ટી, ફિન નિફ્ટી જેવા સખત વધઘટવાળા વોલેટાઇલ ઇન્ડેક્સની સાપ્તાહિક એક્સપાયરી બંધ કરવા પાછળ સેબીનો તર્ક એ હતો કે દરરોજ સાપ્તાહિક એકસપાયરીને કારણે, છૂટક વેપારીઓ ઓપ્શન ટ્રેડિંગમાં સતત તેમના પૈસા ગુમાવી રહ્યા છે. હવે સેબી વીકલી એક્સપાયરી સમાપ્ત કરીને તેને 15 દિવસની એક્સપાયરીમાં બદલવાનું વિચારી રહી છે.
ભારતના મૂડી બજાર નિયમનકાર સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (સેબી) ઇન્ડેક્સ ઓપ્શન્સ કોન્ટ્રેક્ટની એકસપાયરીની તારીખમાં મોટા ફેરફારો પર વિચાર કરી રહ્યું છે. આ સેગમેન્ટમાં વધતા વોલ્યુમને નિયંત્રિત કરવા માટે, તેને 15-દિવસની એક્સપાયરી સિસ્ટમમાં બદલી શકાય છે જેમાં દર બે અઠવાડિયે ફક્ત એક એક્સપાયરી હશે. મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, સેબી આ અંગે વિચારણા કરી રહી છે.
આ પ્રસ્તાવિત ફેરફાર હાલના સમયપત્રકને બદલે, એટલે કે બીએસઇ ના સેન્સેક્સ માટે મંગળવાર અને એનએસઇ ના નિફ્ટી માટે ગુરુવારનો દિવસ, અને હવે દર બે અઠવાડિયે ફક્ત એક જ ઇન્ડેક્સ સમાપ્તિ થશે. આશા છે કે, સેબી આગામી દિવસોમાં ઓપ્શની એક્ટીવીટીઝ પર તાજેતરમાં શરૂ કરેલી નવી સિસ્ટમની અસરોનું મૂલ્યાંકન કરશે અને ત્યારબાદ આ યોજના સાથે આગળ વધવું કે નહીં તેનો નિર્ણય લેશે એવી ધારણા છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, જો સોદાઓનું પ્રમાણ ઊંચું રહે છે અથવા થોડો ઘટાડો થાય છે, તો આ પ્રસ્તાવ પરામર્શ પ્રક્રિયા દ્વારા સેબીના નિયમનકારી માળખામાં ગતિ મેળવી શકે છે.
જેન સ્ટ્રીટ વિવાદને કારણે દબાણ વધ્યું
સેબી દ્વારા અમેરિકન કંપની જેન સ્ટ્રીટ ગ્રુપ અને તેની ચાર સહયોગી કંપનીઓ પર ભારતીય બજારોમાંથી પ્રતિબંધ મૂક્યાના થોડા દિવસો પછી જ આ ચર્ચા થઈ છે. સેબીએ માલિકીની ટ્રેડિંગ ફર્મ પર ૧૮ સમાપ્તિ દિવસોમાં ઇન્ડેક્સ સ્તરોમાં છેડછાડ કરવાનો અને ઓપ્શન ટ્રેડ્સમાંથી અપ્રમાણસર નફો કરવાનો આરોપ મૂક્યો છે. નિયમનકારે કથિત ગેરકાયદેસર લાભ તરીકે ૪,૮૪૦ કરોડ રૂપિયાની રકમ જપ્ત કરવાનો આદેશ આપ્યો છે.
સેબીના 105 પાનાના વચગાળાના આદેશમાં કંપનીએ બેંક નિફ્ટી અને નિફ્ટી 50 સહિત 40 થી વધુ ઇન્ડેક્સ શેરોમાં આક્રમક, હાઇ-વોલ્યુમ સોદા કેવી રીતે કર્યા તેની વિગતો આપવામાં આવી છે, જેના કારણે સમાપ્તિના દિવસોમાં ભાવમાં ગરબડો જોવા મળી.
