Last Update :
31 Jan 2025
અગાઉ દેશનું સામાન્ય બજેટ સાંજે 5 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવતું હતું. પરંતુ હવે નાણામંત્રીનું બજેટ ભાષણ સવારે 11 વાગ્યે શરૂ થાય છે. સાંજના બજેટ રજૂ કરવાની માહિતી યુવાનો માટે નવી હોઈ શકે છે. પરંતુ લોકો માટે એ જાણવું ઓછું રસપ્રદ નહીં હોય કે પહેલા બજેટ સાંજે કેમ રજૂ કરવામાં આવતું હતું અને હવે તેનો સમય બદલીને 11 વાગ્યાનો કેમ કરવામાં આવ્યો છે? જ્યારે દેશ 1947માં સ્વતંત્ર થયો, ત્યારે ઘણી બ્રિટિશ પરંપરાઓનું વર્ષો સુધી પાલન કરવામાં આવ્યું. આ પરંપરાઓમાંની એક હતી સાંજે બજેટ રજૂ કરવાની પરંપરા.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
દર વર્ષે સવારે 11 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવે છે બજેટ
2001માં એનડીએ સરકારમાં તત્કાલીન નાણામંત્રી યશવંત સિંહાએ સાંજે 5 વાગ્યે બજેટ રજૂ કરવાની પરંપરા બદલીને સવારે 11 વાગ્યા કરી હતી. ત્યારથી, દર વર્ષે બજેટ સવારે 11 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવે છે. બાદમાં યુપીએના શાસનકાળ દરમિયાન પણ આ પરંપરા ચાલુ રહી. દેશમાં સાંજે બજેટ રજૂ કરવાની પરંપરા બ્રિટિશ કાળથી ચાલી આવે છે. આ સમયે બજેટ રજૂ કરવાનું મુખ્ય કારણ બ્રિટનનું બજેટ હતું. બ્રિટનમાં બજેટ સવારે 11 વાગ્યે રજૂ કરવામાં આવતું હતું. આવી સ્થિતિમાં, ભારતની સંસદમાં તે જ સમયે બજેટ પસાર કરવું જરૂરી હતું.
2001માં કરવામાં આવ્યો ફેરફાર
સાંજે 5 વાગ્યાનો સમય પસંદ કરવા પાછળનું કારણ એ હતું કે તે સમયે બ્રિટનમાં 11:30 વાગ્યા હોય. આ રીતે, બ્રિટિશ સરકારે શરૂ કરેલી પરંપરા આઝાદી પછી પણ ચાલુ રહી અને બાદમાં યશવંત સિંહાએ 2001માં તેમાં ફેરફાર કર્યો. ફેરફાર પછી, બજેટ ભાષણનો સમય સાંજે 5 વાગ્યાથી બદલીને સવારે 11 વાગ્યા કરવામાં આવ્યો.
રેલ્વે બજેટ સામાન્ય બજેટનો ભાગ બન્યું
વર્ષો પછી, મોદી સરકારે દર વર્ષે 28 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ થતા સામાન્ય બજેટને 1 ફેબ્રુઆરીએ રજુ કરવાનું શરૂ કર્યું. આ ઉપરાંત, તેમણે બ્રિટિશ યુગથી પ્રચલિત બીજી એક પરંપરા બદલી. સરકારે અલગથી રજૂ કરવામાં આવતા રેલ્વે બજેટને સામાન્ય બજેટમાં સામેલ કર્યું. તત્કાલીન રેલ્વે મંત્રી સુરેશ પ્રભુએ રેલ્વે બજેટ અલગથી રજૂ કરવાની પરંપરાનો અંત લાવવાનું સૂચન કર્યું હતું.
