Last Update :
15 May 2025
હિન્દુ ધર્મમાં, ભગવાન હનુમાનને મુશ્કેલીનિવારક, પરમ ભક્ત અને સૌથી બહાદુર માનવામાં આવે છે. ગોસ્વામી તુલસીદાસ દ્વારા રચિત એક અત્યંત પ્રભાવશાળી સ્તોત્ર 'હનુમાનષ્ટક', તેમના ભક્તોની ભક્તિમાં એક અગ્રણી સ્થાન ધરાવે છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
ભક્તિભાવથી અને નિયમિતપણે તેનું પાઠ કરવાથી માત્ર ભય, અવરોધો અને નકારાત્મક ઉર્જા દૂર થતી નથી, પરંતુ વ્યક્તિને માનસિક શક્તિ, આત્મવિશ્વાસ અને હિંમત પણ મળે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે હનુમાનષ્ટકનો પાઠ કરતી વખતે કેટલીક ખાસ સાવચેતીઓ અને નિયમો છે?
1. શુદ્ધતા અને પવિત્રતા પર ખાસ ધ્યાન આપો
હનુમાનજી બ્રહ્મચર્ય અને પરમ પવિત્રતાનું પ્રતીક છે. તેથી, તેમના કોઈપણ ગ્રંથનો પાઠ કરતી વખતે - પછી ભલે તે હનુમાન ચાલીસા હોય કે હનુમાનષ્ટક - શરીર, મન અને સ્થાનની શુદ્ધતા અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
ભૂલ: સ્નાન કર્યા વિના, ગંદા કપડાં પહેર્યા વિના અથવા અશુદ્ધ જગ્યાએ બેસ્યા વિના પાઠ કરવો.
સાચી રીત: સવારે સ્નાન કરો, સ્વચ્છ કપડાં પહેરો અને સ્વચ્છ જગ્યાએ બેસીને મંત્રનો જાપ કરો.
2. મનની એકાગ્રતા અને શ્રદ્ધા ખૂબ જ જરૂરી છે.
કોઈપણ ધાર્મિક ગ્રંથ ફક્ત ઔપચારિકતા નથી. જ્યાં સુધી તેમાં ભક્તિ, શ્રદ્ધા અને એકાગ્રતા ન હોય ત્યાં સુધી તેના સંપૂર્ણ લાભ પ્રાપ્ત થતા નથી.
ભૂલ: ભણતી વખતે મન આમતેમ ભટકતું રહે છે, મોબાઈલ પર ધ્યાન આપે છે, વાતોમાં મગ્ન રહે છે.
સાચી રીત: પાઠ શરૂ કરતા પહેલા, થોડીવાર ધ્યાન કરો, પછી એકાગ્રતાથી હનુમાનજીનું ધ્યાન કરો અને પાઠ કરો.
3. શબ્દોનો યોગ્ય રીતે ઉચ્ચાર કરો
હનુમાનાષ્ટક સંસ્કૃત/અવધિ ભાષામાં છે. તેના દરેક શ્લોકમાં એક ઊંડો અર્થ છુપાયેલો છે. ખોટા ઉચ્ચારણથી અર્થ બદલાઈ શકે છે, જેનાથી લખાણની અસર ઓછી થાય છે.
ભૂલ: શ્લોકો વિકૃત રીતે બોલવા અથવા તેમને સમજ્યા વિના ઉતાવળ કરવી.
સાચી રીત: જો શક્ય હોય તો, પહેલા શ્લોકોનો અર્થ સમજો અને પછી સ્પષ્ટ ઉચ્ચારણ સાથે તેનો પાઠ કરો.
4. પાઠ દરમિયાન અયોગ્ય અભિવ્યક્તિઓ અથવા દુશ્મનાવટ ટાળો.
ભગવાન હનુમાનને નિષ્કલંક ભક્તિ ખૂબ ગમે છે. દેખાડો કરવા, અહંકાર કરવા કે બીજાને નીચા દેખાડવા માટે કરવામાં આવેલો કોઈપણ પાઠ માત્ર નિરર્થક જ નથી પણ નુકસાનકારક પણ હોઈ શકે છે.
ભૂલ: બીજાઓને પ્રભાવિત કરવા અથવા દેખાડો કરવાના ઈરાદાથી મેસેજ મોકલવા.
સાચી રીત: સંપૂર્ણ ભક્તિ સાથે પાઠ કરો, ફક્ત ભગવાનની ભક્તિ માટે.
5. નિયમિતતા અને સમયનું પાલન કરો
જ્યારે હનુમાનષ્ટકનો પાઠ નિયમિત અને નિર્ધારિત સમયે કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેની અસર વધુ થાય છે.
ભૂલ: ક્યારેક સવારે, ક્યારેક રાત્રે, ક્યારેક વર્ગો છોડી દેવાથી - અનિયમિતતા પાઠને નિરર્થક બનાવી શકે છે.
સાચી રીત: ચોક્કસ સમય (સવાર કે સાંજ) નક્કી કરો અને તે સમયે નિયમિતપણે તેનો પાઠ કરો.
6. માંસ, દારૂ અને દુષ્ટ વૃત્તિઓથી દૂર રહો
ભગવાન હનુમાનને બ્રહ્મચર્યનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. તેને શુદ્ધતા અને સંયમ ખૂબ ગમે છે.
ભૂલ: મંત્રનો જાપ કરતા પહેલા કે પછી માંસ અને દારૂનું સેવન કરવું અથવા તામસિક વિચારોમાં વ્યસ્ત રહેવું.
સાચી રીત: હનુમાનષ્ટકનો પાઠ કરતી વખતે, શિસ્તબદ્ધ જીવનશૈલી અને સાત્વિક આહારનું પાલન કરો.
7. હનુમાનજીને પ્રસન્ન કરવા માટે લાલ ફૂલ અને સિંદૂર ચઢાવો.
જો હનુમાનજીના પાઠ પહેલા કે પછી પૂજા કરવામાં આવે તો તેના ફાયદા અનેક ગણા વધી જાય છે.
ભૂલ: શ્રદ્ધા વિના પૂજા કરવી અથવા પ્રતીકોની મજાક ઉડાવવી.
સાચી રીત: લાલ ફૂલો, ચમેલીનું તેલ, સિંદૂર અને ગોળ અને ચણાથી પૂજા કરો અને પછી મંત્રનો જાપ કરો.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.
