Last Update :
09 May 2025
ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વધી રહેલા તણાવ વચ્ચે, ભારતીય સેનાની અત્યાધુનિક S-400 એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ સંપૂર્ણ રીતે સક્રિય બની ભારતીય વાયુસેના માટે મજબૂત સુરક્ષા કવચ સાબિત થઈ રહી છે. ભારતીય સેનાએ બે પાકિસ્તાની JF-17 ફાઇટર જેટને ભારતીય હવાઈ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરતી વખતે તોડી પાડ્યા હતા. આ હુમલા પહેલા ભારતીય સેનાએ પાકિસ્તાનના F-16 જેટને પણ તોડી પાડ્યું હતું, જે ભારતીય સરહદમાં ઘૂસવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું. આ ઘટનાઓ સાબિત કરે છે કે ભારતીય સેના દરેક મોરચે સંપૂર્ણપણે તૈયાર છે અને પાકિસ્તાનના કોઈપણ આક્રમણનો યોગ્ય જવાબ આપવા માટે તૈયાર છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
ભારતીય સેના અને વાયુસેના દરેક મોરચે સતર્ક છે. પાકિસ્તાનના કોઈપણ નાપાક ઈરાદાઓનો કડક જવાબ આપવા માટે LOC (નિયંત્રણ રેખા) અને આંતરરાષ્ટ્રીય સરહદ પર દેખરેખ વધુ વધારી દેવામાં આવી છે. ભારતીય સંરક્ષણ દળોના સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, જો પાકિસ્તાન કોઈ આક્રમક પગલું ભરશે તો તેને યોગ્ય જવાબ આપવામાં આવશે.
S-400 ની ખરીદી અને ભારત-રશિયા કરાર
ભારત પાસે હવે એક શક્તિશાળી હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલી છે, જે પાકિસ્તાનના કોઈપણ હવાઈ હુમલાનો સામનો કરવા માટે તૈયાર છે. ભારતીય વાયુસેના અને સેના આ ટેકનિકલ નિપુણતાથી દુશ્મનના હવાઈ હુમલાઓને નષ્ટ કરવામાં સક્ષમ છે. S-400 સિસ્ટમની જમાવટ ભારતની લશ્કરી શક્તિને વધુ મજબૂત બનાવે છે, અને પાકિસ્તાન જેવા દેશો માટે એક મજબૂત સંદેશ છે કે ભારત તેની સરહદો અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાનું રક્ષણ કરવા માટે સંપૂર્ણપણે તૈયાર છે. આજના સમયમાં, જ્યારે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે તણાવ ખૂબ જ વધારે છે, ત્યારે ભારતના આ સંરક્ષણ સાધનો માત્ર દેશની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરતા નથી, પરંતુ એક મજબૂત અને વિશ્વસનીય સુરક્ષા માળખા તરફ પણ એક પગલું ભરે છે.
ભારતે S-400 કેવી રીતે મેળવ્યું?
2018 માં, ભારતે રશિયા સાથે 5.4 બિલિયન ડોલર (લગભગ 40 હજાર કરોડ રૂપિયા) ના સોદા હેઠળ પાંચ S-400 સિસ્ટમ ખરીદવા માટે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ સોદો તે સમયે ભારતના સૌથી મોટા સંરક્ષણ સોદાઓમાંનો એક હતો. અત્યાર સુધી, ભારતને આમાંથી કેટલીક સિસ્ટમોની ડિલિવરી મળી છે, અને બાકીની પ્રક્રિયા ચાલુ છે.
S-400 ની ખાસિયત
S-400 ની ખાસિયત તેની ઝડપી જમાવટ છે. તેને ફક્ત 5 થી 10 મિનિટમાં ગમે ત્યાં તૈનાત કરી શકાય છે. તેમાં એકીકૃત મલ્ટીફંક્શન રડાર, કમાન્ડ અને કંટ્રોલ યુનિટ અને વિવિધ પ્રકારના મિસાઇલ લોન્ચર્સનો સમાવેશ થાય છે. આ રડાર સિસ્ટમ માત્ર દુશ્મન મિસાઇલોને ઓળખતી નથી, પરંતુ તેમને ટ્રેક કરીને નાશ પણ કરે છે.
કયા દેશો પાસે S-400 છે?
અત્યાર સુધી, વિશ્વના ફક્ત ચાર દેશો પાસે S-400 વાયુ સંરક્ષણ પ્રણાલી છે - રશિયા (ઉત્પાદક દેશ), ચીન, ભારત અને તુર્કી. આ આ સિસ્ટમનું વ્યૂહાત્મક મહત્વ અને વ્યૂહાત્મક ક્ષમતા દર્શાવે છે.
તેને 'સુદર્શન ચક્ર' કેમ કહેવામાં આવે છે?
મહાભારતના સુદર્શન ચક્રએ જેમ, દુશ્મનોનો નાશ કર્યો હતો, S-400 માં આંખના પલકારામાં દુશ્મનના હવાઈ હુમલાઓનો નાશ કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. આ સિસ્ટમ માત્ર ભારતીય હવાઈ ક્ષેત્રનું રક્ષણ જ નથી કરી રહી પરંતુ ભારતને હવાઈ સંરક્ષણ મહાસત્તા પણ બનાવી રહી છે.
પૂર્વ સ્વ. સંરક્ષણ પ્રધાન મનોહર પારિકરની અધ્યક્ષતામાં સંરક્ષણ સંપાદન પરિષદે રશિયા પાસેથી 39,000 કરોડ રૂપિયાના ખર્ચે પાંચ S-400 સુપરસોનિક એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ ખરીદવા માટે ડીલ કરી હતી.
