Last Update :
23 Feb 2025
આજકાલ બિનઆરોગ્યપ્રદ જીવનશૈલી ઘણા ગંભીર રોગોનું કારણ બની રહી છે. થાઇરોઇડ એક એવી સમસ્યા છે. થાઇરોઇડ ગળામાં હાજર પતંગિયા આકારની ગ્રંથિ છે, જે થાઇરોક્સિન હોર્મોન મુક્ત કરે છે. તે શરીરના વિવિધ કાર્યોમાં મદદ કરે છે. તે શરીરના ચયાપચયને નિયંત્રિત કરે છે. હૃદયના ધબકારા, બ્લડ પ્રેશર, શરીરનું તાપમાન અને વજન જેવી બાબતો થાઇરોઇડ દ્વારા નિયંત્રિત થાય છે. જ્યારે તેની કાર્યક્ષમતા ઓછી થાય છે ત્યારે શરીરને ઘણા નુકસાન થાય છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
જ્યારે થાઇરોઇડ વધુ પડતું સક્રિય હોય છે, ત્યારે તેને હાઇપરથાઇરોઇડિઝમ કહેવામાં આવે છે અને જ્યારે તે ઓછું સક્રિય થાય છે, ત્યારે તેને હાઇપોથાઇરોડિઝમ કહેવામાં આવે છે. નિષ્ણાતોના મતે, આનાથી બચવા માટે વ્યક્તિએ પોતાની જીવનશૈલી સ્વસ્થ રાખવી જોઈએ. આ ઉપરાંત અમુક ખોરાક ન ખાઓ જે થાઇરોઇડ ગ્રંથિની કામગીરીને અસર કરી શકે છે. ડાયેટિશિયને આ ખોરાક વિશે જણાવી રહ્યા છે.
હાઇપોથાઇરોડિઝમના લક્ષણો
નિષ્ણાતોના મતે, હાઇપોથાઇરોડિઝમ દરમિયાન થાક, વજન વધવું, સાંધાનો દુખાવો, મૂડ અને યાદશક્તિમાં ફેરફાર થવા લાગે છે. આ સાથે ઠંડી લાગવી, કબજિયાત, શુષ્ક ત્વચા, નબળા નખ અને વાળ, માસિક ધર્મમાં ફેરફાર જેવા લક્ષણો જોવા મળી શકે છે.
ગોઇટ્રોજેનિક ખોરાક શું છે?
જે ખોરાક ગોઇટર થવાનું જોખમ વધારે છે તેને ગોઇટ્રોજેનિક ખોરાક કહેવામાં આવે છે. આ ખોરાક થાઇરોઇડ ગ્રંથિની કામગીરીને અસર કરે છે. આ આયોડિનના શોષણને ઘટાડે છે અને થાઇરોઇડ હોર્મોનનું ઉત્પાદન ઘટાડે છે. તેથી હાઇપોથાઇરોડિઝમમાં બ્રોકોલી, કોબીજ, ફુલાવર જેવા શાકભાજી ખાવા જોઈએ નહીં.
થાઇરોઇડની સમસ્યા હોય તો શું ખાવું અને શું ન ખાવું
જો થાઇરોઇડ હોર્મોન વધારે હોય તો આ હોર્મોનનું શોષણ વધુ મહત્વનું છે. આ સમયે લેવામાં આવતી દવા આ હોર્મોનનું શોષણ વધારે છે પરંતુ સોયા આ ક્રિયાને અવરોધી શકે છે. કેટલાક અભ્યાસોમાં જાણવા મળ્યું છે કે જો તમે થાઇરોઇડ દવા લેતા પહેલા કે પછી સોયા ખાઓ છો, તો તે દવાની અસરને તટસ્થ કરે છે.
ઘણીવાર એવું કહેવામાં આવે છે કે મૂળ શાકભાજી એટલે કે જમીનમાંથી ઉગતી શાકભાજી સ્વસ્થ નથી હોતી, પરંતુ નિષ્ણાતો કહે છે કે ગાજર, બટાકા, બીટ વગેરે જેવા મોટાભાગની મૂળ શાકભાજી ખૂબ જ સ્વસ્થ હોય છે. તેથી તમને થાઇરોઇડ હોય કે ન હોય, તે બંને સ્થિતિમાં ફાયદાકારક છે.
નિષ્ણાતોના મતે, કેલ્પ પણ એક સલામત શાકભાજી છે, પરંતુ તેમાંથી બનેલા પૂરક નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. જોકે જો તમને થાઇરોઇડની સમસ્યા હોય તો તમારે દિવસમાં 158 થી 175 મિલિગ્રામથી વધુનું સેવન ન કરવું જોઈએ. જો કે તેને વધુ પડતું ખાવામાં કોઈ સમસ્યા નથી, પરંતુ તેના પૂરક સાથે સમસ્યા છે.
થાઇરોઇડ ઓછું હોય કે વધારે આયોડિન સપ્લિમેન્ટ્સ ન લેવા જોઈએ. કારણ કે દેશના મોટાભાગના ભાગોમાં આયોડિનની ઉણપ ખૂબ જ દુર્લભ છે કારણ કે મોટાભાગના લોકો દરરોજ જરૂરિયાત કરતાં વધુ મીઠું ખાય છે. જો તમારું થાઇરોઇડ ઓછું હોય તો તમે ડોક્ટરની સલાહ પર તે લઈ શકો છો.
