Last Update :
15 Jun 2025
લીવર આપણા શરીરનું સૌથી મહત્વપૂર્ણ અંગ છે અને આજના સમયમાં તેને લગતી સમસ્યાઓ ઝડપથી વધી રહી છે. એક સમય હતો જ્યારે એવું માનવામાં આવતું હતું કે લીવરના રોગો દારૂ પીવાથી થાય છે, પરંતુ જે લોકો દારૂ પીતા નથી તે પણ લીવરના રોગોનો ભોગ બની રહ્યા છે. આરોગ્ય નિષ્ણાતોના મતે, આજકાલ બિનઆરોગ્યપ્રદ જીવનશૈલી, જંક ફૂડ અને શારીરિક પ્રવૃત્તિના અભાવને કારણે લીવરને લગતા રોગો ઝડપથી વધી રહ્યા છે. ખાસ કરીને નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર ડિસીઝ (NAFLD) એક મહામારી બની ગઈ છે. આ રોગ એવા લોકોને પણ થઈ રહ્યો છે જે દારૂ પીતા નથી, પરંતુ ખરાબ જીવનશૈલી અને સ્થૂળતાનો ભોગ બને છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
તાજેતરમાં એક ડોક્ટરે વિડિયોમાં લીવર રોગ સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ બાબતો જણાવી છે. તેણે જણાવ્યું છે કે લીવર રોગો સામાન્ય રીતે ફેટી લીવરથી શરૂ થાય છે, જે ધીમે ધીમે બળતરા, ફાઇબ્રોસિસ અને પછી સિરોસિસમાં ફેરવાઈ શકે છે. ઘણી વખત આ પ્રક્રિયા કોઈપણ લક્ષણો વિના થાય છે, જેના કારણે લોકો સમયસર જાગૃત થઈ શકતા નથી. આ જ કારણ છે કે આજે લીવર સ્વાસ્થ્ય વિશે જાગૃતિ વધારવી પહેલા કરતાં વધુ મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે.
ડોક્ટરના મતે, લીવરને સ્વસ્થ રાખવા માટેનું પહેલું અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ પગલું એ છે કે દારૂનું સેવન ઓછું કરવું અથવા સંપૂર્ણપણે બંધ કરવું. જ્યારે આલ્કોહોલ શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે લીવર તેને તોડવાનું કામ કરે છે. આ પ્રક્રિયામાં એસીટાલ્ડીહાઇડ નામનું ઝેર બને છે, જે લીવરના કોષોને નુકસાન પહોંચાડે છે અને બળતરા પેદા કરે છે. જે લોકો નિયમિતપણે દારૂનું સેવન કરે છે, તેમનામાં આ નુકસાન ધીમે ધીમે ફાઇબ્રોસિસ અને સિરોસિસમાં ફેરવાઈ શકે છે. પરંતુ સારી વાત એ છે કે સમયસર દારૂ પીવાનું બંધ કરીને લીવરને પોતાને સાજા થવાની તક આપી શકાય છે.
નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે લીવરના સ્વાસ્થ્ય પર ન માત્ર દારૂ જ અસર કરે છે, પરંતુ નબળી મેટાબોલિક સ્વાસ્થ્ય પણ તેનું એક મુખ્ય કારણ છે. જ્યારે તમારા બ્લડ શુગર અસંતુલિત રહે છે, ત્યારે પેટની આસપાસ ચરબી જમા થાય છે અને ઇન્સ્યુલિન પ્રતિકાર વધે છે, લીવરમાં ચરબી જમા થવા લાગે છે. આને નોન-આલ્કોહોલિક ફેટી લીવર રોગ કહેવામાં આવે છે. આ સમસ્યા આજકાલ એટલી સામાન્ય બની ગઈ છે કે તે સાયલન્ટ કિલર બની ગઈ છે. આનાથી બચવા માટે લોકોએ સ્વસ્થ જીવનશૈલી અને સારી ખાવાની ટેવ અપનાવવી પડશે.
ડોક્ટર સલાહ આપે છે કે તમારા આહાર અને જીવનશૈલીમાં નાના સુધારા કરીને લીવરને સ્વસ્થ રાખી શકાય છે. ખાંડ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડથી દૂર રહો, દરરોજ ચાલવાનું શરૂ કરો, પૂરતી ઊંઘ લો અને તમારું વજન નિયંત્રણમાં રાખો. જો તમે તમારા શરીરના વજનના માત્ર 5-10% વજન ઘટાડશો, તો ફેટી લીવરનું જોખમ ઘણું ઘટી જાય છે. સારી ઊંઘ અને સંતુલિત આહાર પણ બળતરા ઘટાડે છે અને ઇન્સ્યુલિનનું સ્તર સુધારે છે.
ડોક્ટરના મતે, કોઈ ફેન્સી ડિટોક્સ ડ્રિંક કે સપ્લિમેન્ટ લેવાની જરૂર નથી. સૌથી અસરકારક ઉપાયો દારૂથી દૂર રહેવું, સ્વસ્થ આહાર અને સક્રિય જીવનશૈલી છે. આપણું લીવર ખરેખર દરરોજ સુપરહીરોની જેમ આપણા શરીરનું રક્ષણ કરે છે, પરંતુ તેને આપણી મદદની પણ જરૂર છે. તેથી રોજિંદા ટેવોમાં નાના ફેરફારો કરીને, તમે લાંબા સમય સુધી લીવરનું સ્વાસ્થ્ય જાળવી શકો છો.
