
ભારતના સૌથી મોટા સ્ટોક એક્સચેન્જ, નેશનલ સ્ટોક એક્સચેન્જ (NSE) નો બહુપ્રતિક્ષિત IPO નજીક આવી રહ્યો છે, અને તેનો સૌથી મોટો લાભ સરકારી કંપનીઓ, એટલે કે PSUs ને મળશે. પ્રતિ શેર 2,350 રૂપિયાના વર્તમાન અનલિસ્ટેડ બજાર મૂલ્યના આધારે, NSEનું મૂલ્ય હવે 5.56 લાખ કરોડ રૂપિયાને વટાવી ગયું છે.
NSEના IPOથી કોને કેટલો નફો થશે?
31% હિસ્સો PSU એટલે કે સરકારી કંપનીઓ પાસે
દેશની ઘણી સરકારી કંપનીઓનો એનએસઇમાં મળીને 31% હિસ્સો છે, જેનું મૂલ્ય હવે 1.74 લાખ કરોડ રૂપિયાને વટાવી ગયું છે.
સૌથી મોટો શેરધારક - સ્ટોક હોલ્ડિંગ કોર્પોરેશન
શેર - 4.44%. મૂલ્ય આશરે 25,000 કરોડ રૂપિયા છે. આ કંપની અનલિસ્ટેડ છે પરંતુ NSEના IPO સાથે તેનું મૂલ્ય ખૂબ વધી શકે છે.
SBI કેપિટલ માર્કેટ્સ લગભગ 4.33% હિસ્સો ધરાવે છે. જેનું મૂલ્ય 24,000 કરોડ રૂપિયા છે. તે SBIની પેટાકંપની છે અને તેને આ IPOનો સીધો સૌથી મોટો લાભાર્થી માનવામાં આવે છે.
SBI લગભગ 3.23% હિસ્સો ધરાવે છે. જેનું મૂલ્ય લગભગ 18,000 કરોડ રૂપિયા છે. દેશની સૌથી મોટી બેંક પોતે NSEની એક મહત્ત્વપૂર્ણ હિસ્સેદાર છે.
જનરલ ઈન્શ્યોરન્સ કોર્પોરેશન (GIC) લગભગ 1.64% હિસ્સો ધરાવે છે. જેનું મૂલ્ય 9,118 કરોડ રૂપિયા છે. આ લિસ્ટેડ PSU વીમા કંપની IPOથી સીધો લાભ મેળવી શકે છે.
અન્ય સરકારી હિસ્સેદારો
- ઓરિએન્ટલ ઈન્શ્યોરન્સ
- નેશનલ ઈન્શ્યોરન્સ
- ન્યૂ ઈન્ડિયા એશ્યોરન્સ
- બેંક ઓફ બરોડા
- યુનાઈટેડ ઈન્ડિયા ઈન્શ્યોરન્સ
- ઈન્ડિયન બેંક
- SBI લાઇફ
- IDBI ટ્રસ્ટીશીપ
- PNB
IPO પછી શું ફાયદો થશે?
આ PSUsની બુક વેલ્યુમાં સુધારો થશે, નેટવર્થ વધશે, અને ઘણી કંપનીઓ માટે તે ડિવેસ્ટમેન્ટ અથવા લિક્વિડિટીનું સાધન બની શકે છે.
PSU હિસ્સાનું મૂલ્ય વધારવાથી સરકારની બેલેન્સ શીટ મજબૂત થશે અને આગામી બજેટમાં ડિવેસ્ટમેન્ટ લક્ષ્ય સરળ બની શકે છે.
NSE ગ્રે માર્કેટ પ્રીમિયમ 2,350 રૂપિયાના ભાવે ખૂબ સક્રિય છે, જે દર્શાવે છે કે રિટેલ અને સંસ્થાકીય રોકાણકારો બંને આ IPO માટે ઉત્સાહિત છે.
જે રોકાણકારો PSU શેર્સમાં છે (જેમ કે GIC, SBI, BoB) તેમણે NSE લિસ્ટિંગથી થતા સીધા ફાયદા પર નજર રાખવી જોઈએ.
NSEનો IPO માત્ર બજાર માટે એક મોટી ઘટના નહીં હોય, પરંતુ તે ભારતની ઘણી સરકારી કંપનીઓ માટે "Windfall Gain" પણ સાબિત થઈ શકે છે. રોકાણકારો માટે એ સમજવું મહત્ત્વપૂર્ણ છે કે આ IPOને કારણે કયા PSUની બેલેન્સ શીટ ચમકશે.