Last Update :
05 Jul 2025
આજકાલ બાળકોનો ઉછેર કરવો સરળ નથી. મોબાઈલ, ઈન્ટરનેટ, સોશિયલ મીડિયા અને શાળાની બહારનું વાતાવરણ એટલું બદલાઈ ગયું છે કે બાળક ક્યારે કોઈ સંગતમાં ચડી જાય તો પણ માતાપિતાને ઘણીવાર ખબર નથી રહેતી. જ્યારે સમજાય છે ત્યાં સુધીમાં ઘણું મોડું થઈ ગયું હોય છે. તેથી શરૂઆતથી જ તમારા બાળકની ક્રિયાઓ પર ધ્યાન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
જો તમારું બાળક અચાનક ગુસ્સે થઈ ગયું હોય અથવા ખૂબ શાંત રહેવાનું શરૂ કરી દીધું હોય, તો તેને હળવાશથી ન લો. ઘણી વખત બાળકો કોઈ દબાણ હેઠળ હોય છે પરંતુ તેને વ્યક્ત નથી કરી શકતા. તે દરેક નાની વાત પર ચીડાઈ જવા લાગે છે, તેના રૂમમાં બંધ રહેવા લાગે છે અથવા પરિવારના સભ્યો સાથે વાત કરવાનું બંધ કરી દે છે. આ ફેરફારો ખરાબ સંગતના પ્રથમ સંકેતો હોઈ શકે છે.
અભ્યાસમાં રસનો અભાવ, શાળાથી દૂર રહેવું અથવા અચાનક માર્ક્સ ઘટી જવા એ પણ ચિંતાજનક બાબત છે. શક્ય છે કે તમારું બાળક શાળાએ જવાના નામે ક્યાંક બીજે ક્યાંક સમય વિતાવી રહ્યું હોય અથવા ખોટી સંગતમાં સમય વિતાવી રહ્યું હોય. જો બાળક જૂઠું બોલવાનું શરૂ કરે અથવા બહાના બનાવવાનું શરૂ કરે, તો તમારે સાવધ રહેવું જોઈએ.
બીજી મોટી વાત છે મોબાઇલ અને ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ. જો બાળક આખો સમય ફોનમાં વ્યસ્ત રહે, ચેટ છુપાવે અથવા વિચિત્ર વિડિયો જુએ, તો ધ્યાન આપવાની જરૂર છે. ઘણી વખત બાળકો ઓનલાઈન એવા લોકો સાથે જોડાય છે જે તેને ખોટા માર્ગ તરફ ધકેલી શકે છે.
જો બાળક પહેલા જે મિત્રો સાથે રમતું હતું તેનાથી દૂર થઈ જાય અને નવા ગ્રુપમાં વધુ ભળવાનું શરૂ કરે, તો તેના પર પણ નજર રાખવાની જરૂર છે. ઉપરાંત જો તે તેના ભાઈ-બહેનો કે માતા-પિતા સાથે વાત કરવાનું બંધ કરી દે, તો આ પણ એક ખરાબ સંકેત છે.
પોકેટ મનીમાં અચાનક વધારો અથવા પૈસાની જરૂરિયાત- જો બાળક, જે પહેલા આખું અઠવાડિયું 50-100 રૂપિયાથી ગુજરાન ચલાવતું હતું, હવે અચાનક વધુ પૈસા માંગવાનું શરૂ કરે અથવા ઘરેથી ગુપ્ત રીતે પૈસા લેવાનું શરૂ કરે, તો આ ગંભીર સંકેતો હોઈ શકે છે. આ પૈસા ઘણીવાર સિગારેટ, ડ્રગ્સ અથવા મિત્રોને પ્રભાવિત કરવા માટે ખર્ચવામાં આવે છે.
જો બાળક નાની નાની બાબતોમાં ખોટું બોલવાનું શરૂ કરે, પ્રશ્નો ટાળે અથવા ટાળી શકાય તેવા જવાબો આપે, તો આ ખરાબ સંગતનું પરિણામ પણ હોઈ શકે છે. જો તે પોતાનું સમયપત્રક, મિત્રો અથવા તે ક્યાં જઈ રહ્યો છે તે છુપાવવાનું શરૂ કરે, તો સાવધાન રહો.
આવી સ્થિતિમાં બાળક સાથે મૈત્રીપૂર્ણ સંબંધ બાંધવો મહત્વપૂર્ણ છે. તેને ઠપકો આપવા કે ડરાવવાને બદલે તેને સમજાવો. તેની સાથે સમય વિતાવો, તેની વાત સાંભળો અને શાળા કે ટ્યુશનમાં તેના પ્રદર્શન પર પણ નજર રાખો. જો તે ખૂબ જ જરૂરી લાગે, તો કાઉન્સેલર અથવા નિષ્ણાતની મદદ લો.
યાદ રાખો, જો તમે બાળકને ખરાબ સંગતથી બચાવવા માંગતા હો, તો તેને ડરની નહીં, ટેકોની જરૂર છે. જો તમે યોગ્ય સમયે તેના બદલાતા વર્તનને ઓળખો છો, તો તેને ખરાબ સંગતમાંથી બહાર કાઢવું સંપૂર્ણપણે શક્ય છે. તેથી સતર્ક રહો, પ્રેમથી વર્તન કરો અને દરેક પગલે બાળકને ટેકો આપો.
