Last Update :
22 Apr 2025
'શ્રી ગુરુ ચરણ સરોજ રજ...' રોગ, પીડા કે સંકટ દૂર કરવા માટે, લોકો ભગવાન રામના અમર સંદેશવાહક, હનુમાનજીનો આશ્રય લે છે. જો તમે તેમને તાત્કાલિક ખુશ કરવા માંગતા હોવ અથવા કોઈ આફત ટાળવા માંગતા હોવ, તો હનુમાન ચાલીસાથી સારું બીજું શું હોઈ શકે?
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
પરંતુ હનુમાન ચાલીસા વિશે એક રસપ્રદ તથ્ય છે, જે કદાચ તમને ખબર નહીં હોય. સંકટ મોચનની આરાધના માટે પઠિત હનુમાન ચાલીસા શા માટે 'શ્રી ગુરુ ચરણ સરોજ રજ...' થી શરૂ થાય છે? ચાલો તમને આનાથી સંબંધિત એક રસપ્રદ વાર્તાનો પરિચય કરાવીએ.
હનુમાન ચાલીસા શા માટે "શ્રી ગુરુ ચરણ સરોજ રજ..." થી શરૂ થાય છે?
હનુમાન ચાલીસા "શ્રી ગુરુ ચરણ સરોજ રજ..." માં તુલસીદાસજીએ પોતાના ગુરુ પ્રત્યે આદર વ્યક્ત કરતા પોતાના મનના અરીસાને ગુરુના પગની ધૂળથી સાફ કરવાની વાત કરી છે. આ દોહો હનુમાન ચાલીસામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. તેની પાછળ એક દંતકથા છે. હનુમાન ચાલીસા તુલસીદાસ દ્વારા લખવામાં આવી હતી પરંતુ હનુમાન ચાલીસાની રચના વિશે ઘણી પ્રચલિત વાર્તાઓ છે.
તુલસીદાસને ઘણો પ્રયાસ કરવો પડ્યો
એવું કહેવાય છે કે જ્યારે તુલસીદાસજીએ હનુમાન ચાલીસા લખવાનું શરૂ કર્યું, ત્યારે તેઓ ખૂબ પ્રયાસ કરવા છતાં ન લખી શક્યા. તેઓ રાત્રે 40 શ્લોકોના સંગ્રહવાળી હનુમાન ચાલીસા લખતા અને બીજા દિવસે સવાર સુધીમાં તે ભૂંસાઈ જતી હતી. તેઓ આ સમસ્યાથી કંટાળી ગયા અને આ સમસ્યા દૂર કરવા માટે તેમણે ભગવાન હનુમાનને પ્રાર્થના કરી. જ્યારે ભગવાન હનુમાન તેમની સમક્ષ પ્રગટ થયા, ત્યારે તુલસીદાસે તેમને તેમની સમસ્યા જણાવી. આના પર હનુમાનજીએ તુલસીદાસને કહ્યું, "જો તમારે શરૂઆત કરવી હોય, તો મારા ભગવાન શ્રી રામની સ્તુતિ લખો, મારી નહીં." એવું કહેવાય છે કે તુલસીદાસે હનુમાનજીને પહેલું ચતુર્થાંશ સંભળાવ્યું હતું, જે તેમણે અયોધ્યા કાંડની શરૂઆતમાં હનુમાન ચાલીસા શરૂ કરતી વખતે લખ્યું હતું. "श्री गुरु चरण सरोज रज निज मन मुकुरु सुधारि. बरनऊ रघुबर बिमल जसु जो सुखु फल चारि" આ પદ સાંભળ્યા પછી, હનુમાનજીએ કહ્યું કે, "હું રઘુવર નથી." આના જવાબમાં તુલસીદાસે કહ્યું, "તમે અને ભગવાન શ્રી રામ એક જ છો. તેથી તમે પણ રઘુવર છો."
હનુમાનજીને તુલસીદાસની દલીલ ગમી
તુલસીદાસે બીજી દલીલ આપી કે, "જ્યારે તમે માતા જાનકીની શોધમાં લંકાના અશોક વાટિકામાં ગયા હતા, ત્યારે માતા જાનકીએ તમને પોતાના પુત્ર બનાવ્યા હતા." તુલસીદાસે હનુમાનજીને કહ્યું કે, "આ રીતે તમે પણ રઘુવર બન્યા અને મારી આ ચાલીસા તે તથ્યો પર આધારિત છે." એવું માનવામાં આવે છે કે તુલસીદાસની આ દલીલે માત્ર હનુમાનજીને પ્રભાવિત જ ન્ક્ર્યા, પરંતુ તેમને આત્મજ્ઞાન પણ આપ્યું. આ પછી, તુલસીદાસની સમસ્યાનું નિરાકરણ આવ્યું અને પછી કોઈપણ સમસ્યા વિના હનુમાન ચાલીસાની રચના કરવામાં આવી.
નોંધ:- આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.
