Dhanteras 2024  : ધનવંતરી કોણ છે અને ધનતેરસ પર તેમની પૂજા શા માટે કરવામાં આવે છે?

દિવાળી એ પાંચ દિવસનો તહેવાર છે, જે ધનતેરસના દિવસથી શરૂ થાય છે.  ધનતેરસને ધનત્રયોદશી પણ કહેવાય છે.  ધનતેરસના દિવસે મા લક્ષ્મી અને કુબેર દેવની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત આ દિવસે ધન્વંતરીની પૂજાનું પણ મહત્વ છે.

પંચાંગ અનુસાર કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ ધનતેરસનો તહેવાર ઉજવવામાં આવે છે.  આ દિવસે, લોકો તેમની ક્ષમતા અનુસાર ચોક્કસ અથવા અન્ય વસ્તુ ખરીદે છે.  આ વર્ષે ધનતેરસનો તહેવાર 29મી ઓક્ટોબરે મનાવવામાં આવશે અને દિવાળી (દિવાળી 2024) 31મી ઓક્ટોબરે મનાવવામાં આવશે.

ધન્વંતરી કોણ છે?

ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, ધન્વંતરીની ઉત્પત્તિ સમુદ્ર મંથન દરમિયાન થઈ હતી.  દંતકથા અનુસાર, તે ધન્વંતરી જ હતા જે અમૃતનું પાત્ર લઈને બહાર આવ્યા હતા જેના માટે સમુદ્ર મંથન કરવામાં આવ્યું હતું.  તેઓ આયુર્વેદના પ્રણેતા અને તબીબી ક્ષેત્રે દેવતાઓના ચિકિત્સક તરીકે જાણીતા છે.  તેથી ધન્વંતરીને આરોગ્ય પ્રદાન કરનાર દેવ માનવામાં આવે છે.  એવું માનવામાં આવે છે કે તેમની પૂજા કરવાથી વ્યક્તિને રોગોથી મુક્તિ મળે છે અને અશક્તિની પ્રાપ્તિ થાય છે.  હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે જ્યારે ધન્વંતરી આશીર્વાદ આપનાર દેવતા છે તો ધનતેરસના દિવસે તેમની પૂજા શા માટે કરવામાં આવે છે.

ધનતેરસના દિવસે જ શા માટે ધન્વંતરીની પૂજા કરવામાં આવે છે?

દંતકથા અનુસાર, અમૃતના વાસણ માટે દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે સમુદ્ર મંથન કરવામાં આવ્યું હતું.  સમુદ્રમંથનમાંથી એક પછી એક 14 રત્નો બહાર આવ્યા, જેમાંથી છેલ્લું રત્ન અમૃતનું પાત્ર હતું જેની સાથે ધન્વંતરી પ્રગટ થયા.  જે દિવસે ધન્વંતરી અમૃતના પાત્ર સાથે પ્રગટ થયા તે કારતક શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશીનો દિવસ હતો.  તેથી ધનતેરસના દિવસે તેમની પૂજા કરવામાં આવે છે.  આ તારીખે તેની ઘટનાને કારણે, ધનતેરસનો દિવસ ધન્વંતરી ત્રયોદશી અથવા ધન્વંતરી જયંતિ તરીકે પણ ઉજવવામાં આવે છે.

નોંધ:-   આ લેખમાં આપવામાં આવેલી તમામ માહિતી વિવિધ સ્રોતો જેવા કે - પંચાંગો/ ઉપદેશો/ ધાર્મિક માન્યતાઓ/જ્યોતિષીઓ/ શાસ્ત્રોમાંથી સંકલિત કરવામાં આવી છે અને તમને પ્રસારિત કરવામાં આવી છે. અમારો હેતુ માત્ર માહિતી પૂરી પાડવાનો છે. GSTV આની પુષ્ટિ નથી કરતું. તેના માટે કોઈ નિષ્ણાતનું માર્ગદર્શન લેવું.