
ફરી એકવાર સરકારે બજારમાં 500 રૂપિયાની નકલી નોટો અંગે હાઇ એલર્ટ જારી કર્યું છે. શું તમારી પાસે આ નોંધ ક્યાંક છે? નકલી નોટો(Fake Note) બિલકુલ વાસ્તવિક નોટો જેવી જ દેખાય છે પરંતુ તેને કેટલાક ખાસ તફાવતો દ્વારા ઓળખી શકાય છે. સરકાર અને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા અસલી અને નકલી નોટો વચ્ચેના તફાવત વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે.
500 રૂપિયાની અસલી અને નકલી નોટ કેવી રીતે ઓળખવી
1. તાજેતરની માહિતી અનુસાર, નકલી નોટોમાં કેટલીક જોડણીની ભૂલો નોંધાઈ રહી છે. નકલી નોટોમાં RESERVE BANK OF INDIA ની જોડણીમાં 'E' ની જગ્યાએ 'A' લખાયેલું છે. આ નાની પણ મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂલ પર ધ્યાન આપીને, તમે નકલી અને અસલી નોટો વચ્ચે પણ તફાવત કરી શકો છો.
2. સુરક્ષા થ્રેડ દ્વારા પણ અસલી અને નકલી નોટો ઓળખી શકાય છે. વાસ્તવિક નોટની વચ્ચે એક દોરો હોય છે જેનો રંગ બદલાય છે. નોટ નમેલી હોય કે તરત જ લીલો રંગ વાદળી થઈ જાય છે. આ થ્રેડ પર India અને RBI પણ લખેલું છે. જો આપણે નકલી નોટો વિશે વાત કરીએ, તો તેમાં રહેલા સુરક્ષા થ્રેડનો રંગ ઝાંખો હોઈ શકે છે. જ્યારે નોટ નમેલી હોય ત્યારે તેનો રંગ બદલાઈ શકતો નથી. સુરક્ષા થ્રેડ પર લખેલા શબ્દો જેમ કે RBI અને India સ્પષ્ટ ન પણ હોય.
3. જ્યારે આપણે 500 રૂપિયાની મૂળ નોટને પ્રકાશમાં પકડીએ છીએ, ત્યારે જમણી બાજુ મહાત્મા ગાંધીનું ચિત્ર અને 500 રૂપિયાનો ઇલેક્ટ્રોટાઇપ વોટરમાર્ક દેખાય છે. નકલી નોટોમાં આ વોટરમાર્ક અસ્પષ્ટ, ખૂટતું અથવા ઝાંખું દેખાઈ શકે છે.
4. 500 રૂપિયાની અસલી નોટ પર, ભારત અને ઇન્ડિયા બારીક અક્ષરોમાં છુપાયેલા છે. આને બૃહદદર્શક કાચથી જોઈ શકાય છે. પરંતુ નકલી નોટોમાં આ અક્ષરો ગુમ અથવા અસ્પષ્ટ હોઈ શકે છે.
5. અસલી નોટો પર છાપકામ સ્પષ્ટ અને ઉચ્ચ ગુણવત્તાનું છે. જેમાં અશોક સ્તંભ, લાલ કિલ્લાનો આકાર, મહાત્મા ગાંધીનું ચિત્ર બધું સ્પષ્ટ દેખાય છે. પરંતુ નકલી નોટોમાં, આ છબી ઝાંખી દેખાઈ શકે છે અને છાપું ઝાંખું દેખાઈ શકે છે.
6. 500 રૂપિયાની મૂળ નોટ પર અશોક સ્તંભ, મહાત્મા ગાંધીનું ચિત્ર અને અન્ય પ્રતીકો કોતરેલા છે. આ દૃષ્ટિહીન વ્યક્તિઓને નોંધો ઓળખવામાં મદદ કરવા માટે રચાયેલ છે. નોટ પર હાથ ફેરવીને આ પ્રતીકો જોઈ શકાય છે. નકલી નોટોમાં, આ ઉંચી છાપ ઓછી અથવા ગુમ થઈ શકે છે.
7. અસલી નોટ પર, સ્વચ્છ ભારતનો લોગો, મધ્યમાં ભાષા પેનલ, લાલ કિલ્લાનું ચિત્ર, છાપકામનું વર્ષ સ્પષ્ટ રીતે લખેલું છે. નકલી નોટમાં, આમાંથી કેટલીક નોટો ગુમ, અસ્પષ્ટ અથવા ખોટી જગ્યાએ હોઈ શકે છે.
નકલી નોટ મળે તો શું કરવું?
જ્યારે પણ તમે કોઈની પાસેથી નોંટ લો છો, ત્યારે ઉપરોક્ત લક્ષણો કાળજીપૂર્વક તપાસો. આમ છતાં, જો તમને નકલી નોટો મળે તો તાત્કાલિક નજીકની બેંક અથવા પોલીસ સ્ટેશનમાં જાઓ અને રિપોર્ટ નોંધાવો. આવી પરિસ્થિતિઓ ટાળવા માટે, રોકડ વ્યવહારોને બદલે ડિજિટલ ચુકવણીને પ્રાથમિકતા આપો.