Last Update :
16 Jun 2025
શું તમે પણ એવા માતા-પિતામાંથી એક છો જે પોતાના બાળકને માત્ર સફળ જ નહીં પણ જવાબદાર અને સમજદાર વ્યક્તિ પણ બનાવવા માંગે છે? આ ફક્ત એક ઈચ્છા નથી, પરંતુ દરેક માતા-પિતાનું સ્વપ્ન છે કે તેનો ઉછેર એટલો સારો હોય કે લોકો તેના ઉદાહરણો આપે.
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
જો તમે પણ ઈચ્છો છો કે તમારું બાળક એવું બને જે જીવનના દરેક પડકારનો સામનો કરી શકે અને જેની દરેક જગ્યાએ પ્રશંસા થાય, તો તમારે આજથી જ આ 3 ખૂબ જ મહત્ત્વપૂર્ણ કામ કરવાનું શરૂ કરી દેવું જોઈએ. આ આદતો તમારા બાળકનું ભવિષ્ય તો સારું બનાવશે જ, પણ તમને એક મહાન માતા-પિતા બનવાનું ગૌરવ પણ અપાવશે.
નાનપણથી જ જવાબદારીઓ આપો
ઘણા માતા-પિતા વિચારે છે કે બાળકો નાના છે, તેઓને શું ખબર પડે છે! પરંતુ આ વિચાર ખોટો છે. તમારે શરૂઆતથી જ બાળકને તેની ઉંમર પ્રમાણે નાની જવાબદારીઓ આપવાનું શરૂ કરી દેવું જોઈએ. ઉદાહરણ તરીકે, તેમને પોતાના રમકડાં જાતે જ તેની જગ્યાએ ગોઠવવાની શીખવું.
તેવી જ રીતે, તેમને સવારે ઉઠ્યા પછી તેમની ચાદર કે ઓશીકું ગોઠવવાનું કહો. જ્યારે બાળક શાળાએથી આવે છે, ત્યારે તેની પાણીની બોટલ કે ટિફિન યોગ્ય જગ્યાએ રાખવાની આદત પાડો. જો ઘરમાં કોઈ પાલતુ પ્રાણી હોય, તો બાળકને તેને ખવડાવવા કે પાણી આપવા જેવા નાના કામો સોંપો. આ નાની જવાબદારીઓ તેમને શીખવે છે કે દરેક કામની એક પ્રક્રિયા હોય છે અને તેઓ પોતાના કામો માટે જવાબદાર હોવા જોઈએ.
નિર્ણયોમાં સામેલ કરો
બાળકોને ફક્ત આદેશો ન આપો, પરંતુ તેમને તમારા નિર્ણયોમાં સામેલ કરો. આ તેમને સમજવામાં મદદ કરશે કે દરેક નિર્ણયના કેટલાક પરિણામો હોય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો ઘર માટે કંઈક નવું ખરીદવું પડે, જેમ કે સોફા અથવા નાનું ગેજેટ, તો તેમનો અભિપ્રાય પૂછો.
તેમને કહો કે તમે કોઈ ચોક્કસ નિર્ણય કેમ લીધો છે અને તેના પરિણામો શું હોઈ શકે છે. જો તેઓ ખોટી પસંદગી કરે છે, તો તેમને તેના કુદરતી પરિણામોનો સામનો કરવા દો, સિવાય કે તે ખતરનાક હોય. આ અભિગમ તેમને શીખવે છે કે તેમના નિર્ણયોની જવાબદારી કેવી રીતે લેવી અને પરિણામો કેવી રીતે સ્વીકારવા.
ભૂલોમાંથી શીખવાની તક આપો
બાળકો ભૂલો કરે તે સ્વાભાવિક છે. મહત્ત્વની વાત એ છે કે તમે તે ભૂલો પ્રત્યે કેવી પ્રતિક્રિયા આપો છો. તેમને સજા કરવાને બદલે, તેમને તેમની ભૂલોમાંથી શીખવાની તક આપો. જો બાળક કંઈક તોડે છે, તો તેમને ઠપકો આપવા કે બૂમો પાડવાને બદલે, તેમની સાથે શાંતિથી વાત કરો. તેમને પૂછો કે તે શા માટે થયું અને આગલી વખતે તે કેવી રીતે ટાળી શકાય.
જો શક્ય હોય તો, તેમને તૂટેલી વસ્તુ સુધારવામાં અથવા નવી ખરીદવા માટે ફાળો આપવા માટે કહો. આ અભિગમ તેમને શીખવે છે કે ભૂલો કરવી એશીખવાનો એક ભાગ છે, અને તેમણે તેમની ભૂલોની જવાબદારી લેવી જોઈએ અને વસ્તુઓથી ડરવા કે છુપાવવાને બદલે તેમને સુધારવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ.
