Last Update :
23 Apr 2025
ભારતમાં હજારો નદીઓ વહે છે. દરમિયાન, નદીઓ ઘણા રાજ્યોને પાર કરીને મહાસાગરમાં જોડાય છે. તે જ સમયે, કેટલીક નદીઓ છે જે દેશ અને વિદેશમાં વહે છે. આવી સ્થિતિમાં, શું તમે જાણો છો કે ભારતથી પાકિસ્તાન તરફ વહેતી નદીઓ કઈ છે?
GSTVની એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરો
સિંધુ નદી
સિંધુ નદીનું ઉદ્ગમ સ્થાન તિબેટ નજીક સિન-કા-બાબ નામના પ્રવાહને ગણવામાં આવે છે. અહીંથી નીકળ્યા પછી, આ નદી તિબેટ અને કાશ્મીરની વચ્ચે વહે છે અને નંગા પરબતના ઉત્તરીય ભાગમાંથી પસાર થયા પછી, આ નદી પાકિસ્તાનમાંથી પસાર થાય છે અને અંતે અરબી સમુદ્રમાં જોડાય છે. આ નદીનો મોટાભાગનો ભાગ પાકિસ્તાનમાં છે અને તે પાકિસ્તાનની રાષ્ટ્રીય નદી પણ છે. નદીની કુલ લંબાઈ 3610 કિલોમીટર છે. આ નદીમાં પાંચ ઉપનદીઓ છે, જે ઝેલમ, ચંદ્રભાગા, ઈરાવતી, વિપાસા અને સતલજ નદીઓ છે.
ઝેલમ નદી
ઝેલમ નદીનું વૈદિક સંસ્કૃત નામ વિતાસ્તા નદી છે. આ નદી જમ્મુ અને કાશ્મીરના અનંતનાગ જિલ્લાના વેરીનાગ નામના સ્થળેથી નીકળે છે. આ નદી પાકિસ્તાન પ્રાંતના ઝાંગ જિલ્લામાં ત્રિમ્મુ નામના સ્થાને ચેનાબ નદી સાથે ભળી જાય છે. આ નદીની કુલ લંબાઈ 725 કિલોમીટર છે.
ચેનાબ નદી
ચેનાબ નદીનું પાણી હિમાચલ પ્રદેશના બારા લાચા પાસમાંથી આવે છે. અહીંથી દક્ષિણ તરફ વહેતી નદીને ચંદ્ર અને ઉત્તર તરફ વહેતી નદીને ભાગા કહેવામાં આવે છે. આ બે નદીઓનો હિમાચલના ટાંડી ગામમાં સંગમ થાય છે, જે ચેનાબ નદી બનાવે છે. આ નદી જમ્મુ અને કાશ્મીરના જમ્મુ ક્ષેત્રમાંથી પાકિસ્તાનના મેદાનોમાં વહે છે અને સિંધુ જળ સંધિ હેઠળ એક મહત્વપૂર્ણ નદી છે. આ નદીની કુલ લંબાઈ 960 કિલોમીટર છે.
રાવી નદી
રાવી નદીને લાહોર નદી પણ કહેવામાં આવે છે. આ નદી હિમાચલ પ્રદેશના રોહતાંગ પાસમાંથી નીકળે છે. આ પછી આ નદી જમ્મુ-કાશ્મીર અને પંજાબમાંથી પસાર થાય છે અને પાકિસ્તાનના ઝાંગ જિલ્લામાં ચેનાબ નદીમાં ભળી જાય છે. આ નદી અમૃતસર અને ગુરદાસપુરની સરહદ પણ બનાવે છે અને તેની કુલ લંબાઈ 720 કિલોમીટર છે.
સતલુજ નદી
સતલુજ નદીનું પૌરાણિક નામ શુતુદ્રી છે. પંજાબમાં વહેતી પાંચ નદીઓમાં તેની લંબાઈ સૌથી લાંબી છે. તેનું મૂળ દક્ષિણ-પશ્ચિમ તિબેટમાં આવેલા રક્ષાસ્તલ ગ્લેશિયરમાંથી છે. અહીંથી નીકળ્યા બાદ આ નદી હિમાચલ પ્રદેશમાંથી પસાર થઈને પંજાબના રૂપનગર જિલ્લામાં પ્રવેશે છે. અહીં લુધિયાણા અને મોગા થઈને રોપર જિલ્લામાં શિવાલિક પહાડીઓ વચ્ચે વહે છે. આ તે જગ્યા છે જ્યાં તે પહાડી વિસ્તારો છોડીને મેદાનોમાં પહોંચે છે. આ નદી પાકિસ્તાનમાં ફાઝિલ્કાની પશ્ચિમે વહે છે, જે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે સરહદ બનાવે છે.
